Stypendium im. Bogny Olszewskiej
Podsumowanie 1. edycji
Na zdjęciu Rafał Lis trzyma pomoc dotykową, by uczestniczka oprowadzania po Parku Rzeźby na Bródnie mogła z niego skorzystać w czasie spaceru. W tle park i staw. Fot. Emilia Lipa
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie ma przyjemność pogratulować Rafałowi Lisowi zakończenia projektu stypendialnego i zrealizowania założonych celów.
Stypendium im. Bogny Olszewskiej upamiętnia przedwcześnie zmarłą pracownicę Muzeum, której postawa i zaangażowanie w kwestie społeczne były niezwykle istotne dla formowania programu z obszaru edukacji muzealnej. Projekt wspiera młode osoby zainteresowane sztuką współczesną, działające na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem.
Podczas trzymiesięcznego, płatnego stażu Rafał Lis odbył liczne wizyty studyjne w organizacjach partnerskich i instytucjach kultury. Umożliwiły mu one pogłębienie wiedzy na temat różnych metod przeciwdziałania nierównemu dostępowi do kultury. Równolegle poznawał specyfikę działania i projekty samego Muzeum. W rezultacie postanowił włączyć się w rozwijanie programu Muzeum Dostępne, czyli propozycji Muzeum skierowanej do grup o zróżnicowanych potrzebach. Jego wkład polegał na opracowaniu materiałów ułatwiających osobom z niepełnosprawnościami wzroku, z niepełnosprawnościami intelektualnymi i ze spektrum autyzmu poznanie Parku Rzeźby na Bródnie.
Poniżej zamieszczamy podsumowanie, w którym Rafał List relacjonuje swoje działania w ramach Stypendium.
Do dziś jestem wdzięczny odbiorczyniom moich działań związanych z dostępnością w Galerii Labirynt w Lublinie za skłonienie mnie do zgłoszenia się do udziału w 1. edycji Stypendium im. Bogny Olszewskiej. Dzięki nim od sierpnia do października 2018 roku miałem przyjemność współpracować z Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie oraz szeregiem warszawskich instytucji i organizacji, dla których dostępność kultury i zapewnianie możliwości samodzielnego odbioru sztuki są bardzo ważne.
Program stypendialny obfitował w wizyty studyjne w warszawskich, trójmiejskich i śląskich organizacjach pozarządowych oraz instytucjach kultury. Był również możliwością poznania funkcjonowania Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, dzięki szeregowi spotkań z jego pracownicami i pracownikami. Obserwowanie doświadczonych koordynatorek dostępności i osób wspierających osoby z niepełnosprawnościami przy pracy oraz inspirujące, momentami emocjonujące rozmowy dotyczące kwestii związanych z dostępnością były dla mnie cennym doświadczeniem. Za Jestem wdzięczny za każde z tych spotkań z osobna, ponieważ utwierdziły mnie one w przekonaniu, że koordynacja dostępności to coś, czym chcę zajmować się zawodowo.
Czas trwania stypendium był dla mnie również momentem sprawdzenia swoich umiejętności i metodologii pracy z grupami wykluczonymi w warunkach zupełnie innych niż te, z którymi miałem do czynienia w Lublinie. . W ramach programu stypendialnego miałem możliwość współpracy z wieloma wspaniałymi osobami, między innymi z Martą Maliszewską, Martą Przasnek, Martą Skowrońską-Markiewicz, Izą Kaszyńską, Michałem Mioduszewskim, Anną Żórawską, Aleksandrą Sztajerwald oraz Moniką Dubiel. Ich wiedza i doświadczenie oraz gotowość do dzielenia się nimi były dla mnie nieocenionym wsparciem.
Dzięki zaangażowaniu wyżej wymienionych osób w projekt stypendialny mogłem przygotować zestaw materiałów edukacyjnych, ułatwiających osobom z niepełnosprawnościami wzroku lub intelektualnymi czy spektrum autyzmu pełniejsze poznanie Parku Rzeźby na Bródnie. Powstały materiały tyflograficzne oraz audiodeskrypcje Parku Bródnowskiego jako takiego, Oranżerii powstałej w ramach 10. edycji działań Muzeum w Parku oraz obiektów artystycznych w Parku Bródnowskim, stworzonych oddolnie przez mieszkanki i mieszkańców Bródna, niezależnie od działań Muzeum. Przygotowaliśmy także przewodnik po Parku Bródnowskim dla osób ze spektrum autyzmu. Wszystkie narzędzia były testowane przez osoby z niepełnosprawnościami podczas wydarzenia „Bródno? Nietrudno”, które odbyło się pod koniec października.
Realizacja projektu stypendialnego w oparciu o zasoby Parku Rzeźby na Bródnie była odwołaniem do działalności Bogny Olszewskiej, która jako jedna z pierwszych osób w Polsce pracowała na rzecz dostępności sztuki i kultury dla osób z niepełnosprawnościami.
*
Jestem wdzięczny za każde spotkanie i każdą rozmowę dotyczącą dostępności kultury dla osób z niepełnosprawnościami. Mam pewność, że przyczyniły się do poprawy dostępności w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie i Galerii Labirynt w Lublinie.
Dziękuję za zorganizowanie programu stypendialnego pracownicom i pracownikom Fundacji Nieograniczona im. Bogny Olszewskiej, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie oraz wszystkim instytucjom i organizacjom partnerskim. Przygotowanie i realizacja tego projektu to ważny głos w debacie dotyczącej społecznej roli instytucji kultury, przypominający o kwestii dostępu do kultury dla osób z niepełnosprawnościami.
Mam nadzieję, że kolejne edycje Stypendium będą równie owocne!
--- Rafał Lis
