Kolekcja

Instalacja „Zaum Tractor" to sugestywny obraz postsowieckiej Rosji stworzony przez duet pracujących w Australii artystów: Sonię Leber (ur. 1959) i Davida Cheswortha (ur. 1958). „Zaum Tractor” został zaprezentowany na Biennale Sztuki w Wenecji w 2015 roku. Ta dwukanałowa instalacja, powstała podczas pobytu rezydencyjnego artystów w Rostowie nad Donem, składa się m.in. z fragmentów archiwalnych nagrań z propagandowymi obrazami sowieckiej modernizacji, przeplatanych rejestracjami współczesnej musztry kozackich kadetów, zabaw oraz koncertu na cerkiewnych dzwonach. Całość dopełniają recytacje poezji w abstrakcyjnym języku „zaum” stworzonym przez jednego z rosyjskich futurystów, Aleksieja Kruczonycha (1886–1968) – frazy języka „pozarozumowego” (od rosyjskiego słowa „zaumnyj”) wypowiadane są na tle obrazów przedstawiających konstruktywistyczną architekturę Związku Radzieckiego, dziś w większości zaniedbaną i rozpadającą się. Wielkoruski patos i komunistyczna utopia zderzone zostają z językiem pozbawionym znaczenia i obrazami postsowieckiej erozji. Praca pokazuje, jak nowatorskie rozwiązania w dziedzinie filmu (wielokanałowe projekcje czy angażujące widza wideoinstalacje) pozwalają na snucie wielotorowej i często fragmentarycznej narracji, która umożliwia rewizjonistyczne spojrzenie na pamięć i historię.