Gdzie spotykali się bukareszteńscy bikiniarze i niebieskie ptaki? Jak zapobiegać wypadkom drogowym w kraju, w którym nikt nie przestrzega przepisów? W czasach dyktatury Ceausescu rumuńskie kino podlegało bardzo surowej kontroli partii komunistycznej, postrzegającej w nim wymarzone narzędzie propagandy. Jedynym gatunkiem, w którym twórcy cieszyli się względną swobodą, był film krótkometrażowy. Zestaw krótkich dokumentów z lat 1963–1980, przygotowany wspólnie z festiwalem One World Romania, pokazuje, że nawet w ekstremalnie trudnych warunkach można stworzyć film o wybitnych walorach artystycznych, poruszający przy tym niewygodne dla władzy społeczne tematy, takie jak prostytucja, wypadki w pracy – a nawet… zniewolenie społeczeństwa przez nieludzki system.
Jak przestrzegać przepisów drogowych?/ How do we follow the rules of the road?
Ten nietypowy dokument przywodzi na myśl awangardowe radzieckie eksperymenty z lat 20. Dydaktyczna wymowa, narzucona niewątpliwie przez władze, przewrotnie koresponduje z anarchią panującą na rumuńskich ulicach w latach 60. Nikt nie zwraca uwagi na znaki, ciężarówki pędzą po chodnikach, jazda pod prąd to codzienność. Jak tu przestrzegać przepisów?
O filmie:
Reżyseria: Slavomir Popovici
Czas trwania: 16 minut
Rok produkcji: 1963
Język oryginalny: rumuński
Trzciny/ Reeds
Krótka filmowa impresja poświęcona zbieraczom trzcin w delcie Dunaju. Filmowana pod słońce zimowa wyprawa po zamarzniętej rzece sprawia wrażenie eksploracji fantastycznej, pozaziemskiej przestrzeni.
O filmie:
Reżyseria: Titus Mesaros
Czas trwania: 9 minut
Rok produkcji: 1966
Język oryginalny: rumuński
Kończy się lato/ Let the summer pass
Co nosiły w torebkach bukareszteńskie dewizówki? Filmowcy ze Studia Sahia nie bali się poruszania trudnych tematów, choć oczywiście musieli dodawać do nich dydaktyczny komentarz. Tu akurat piętnują fenomen sezonowej prostytucji wśród młodzieży.
O filmie:
Reżyseria: Florica Holban
Czas trwania: 11 minut
Rok produkcji: 1972
Język oryginalny: rumuński
Zima niebieskich ptaków / The winter of summer idlers
W czasach dyktatury Ceausescu ludzi uchylających się od obowiązku pracy automatycznie kwalifikowano jako „element antysocjalistyczny”. Film pokazuje miejsce ich spotkań – bukareszteńską kawiarnię, gdzie beztrosko spędzają czas. Jakoś trudno dziś pojąć, na czym polegała ich wina.
O filmie:
Reżyseria: Iancu Moscu
Czas trwania: 10 minut
Rok produkcji: 1974
Język oryginalny: rumuński
Ludzie mówią/ People Telling Stories
Reżyser filmu, jeden z najciekawszych rumuńskich dokumentalistów lat 80., został za nieprawomyślność zesłany do tworzenia filmów edukacyjnych. Dzięki temu zyskał margines swobody twórczej nieosiągalny dla kolegów po fachu. Jego dokument poświęcony wypadkom w pracy to prawdziwe arcydzieło, które do dziś ogląda się ze ściśniętym gardłem, imponujące zarówno fantastycznymi zdjęciami, jak i rzetelnym podejściem do ciężkiego tematu.
O filmie:
Reżyseria: Ovidiu Bose Pastina
Czas trwania: 10 minut
Rok produkcji: 1983
Język oryginalny: rumuński
Nadejdzie ten dzień / There Will Come a Day
Ten film przywodzi na myśl dokumenty Kieślowskiego czy Łozińskiego z lat 80. Na pozór reportaż z przemysłowej fermy drobiu, a w istocie – przejmująca metafora przygnębiającej egzystencji obywateli totalitarnego państwa. Aby oszukać cenzurę, przy współudziale kierownictwa studia zmontowano „grzeczną” wersję dokumentu, która została bez zastrzeżeń zaaprobowana przez partyjnych ideologów.
O filmie:
Reżyseria: Copel Moscu
Czas trwania: 12 minut
Rok produkcji: 1985/1995
Język oryginalny: rumuński
Projekcje z polskimi i angielskimi napisami.