Działania na głowę. Polska sztuka dzisiaj
Wystawa w Dom umenia / Kunsthalle Bratislava

Działania na głowę. Polska sztuka dzisiaj

„Działania na głowę. Polska sztuka dzisiaj” to kontynuacja wystawy „Co widać”, prezentowanej w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie na początku 2014 roku.

Była to pierwsza od ponad dekady tak obszerna prezentacja (ponad 80 artystów reprezentujących różne pokolenia, media i ośrodki artystyczne), zbudowana wokół najważniejszych prac, postaw oraz tematów podejmowanych przez artystów wizualnych w Polsce. Kuratorzy wystawy, Sebastian Cichocki i Łukasz Ronduda, celowo sięgnęli po „konserwatywny” format salonu artystycznego, przesuwając punkt ciężkości z eksperymentów wystawienniczych na same dzieła sztuki. Był to jednak dość osobliwy salon: krytyczny, emancypacyjny, psychodeliczny, nieraz brutalny i perwersyjny, gęsty, wieloznaczny.



Obie wystawy, edycja warszawska i bratysławska, zostały pomyślane jako przewodniki ułatwiające poruszanie się po terytorium aktualnych zjawisk artystycznych, stworzone z myślą o szerokim kręgu odbiorców zainteresowanych współczesną kulturą. Wystawy te powstały w specyficznym momencie: w kilka lat po ustabilizowaniu się pozycji polskiej sztuki na arenie międzynarodowej, a zarazem w czasie widocznego sprofesjonalizowania się (a także zradykalizowania) instytucji sztuki.

Obecna sytuacja wydaje się spełnieniem marzeń poprzednich pokoleń artystów, dla których obecność w polu sztuki wiązała się często z walką o kształt instytucji i pozycję artysty w społeczeństwie. Sytuacja ta nie rozwiązuje jednak wszystkich problemów; paradoksalnie, prowadzi do powstania nowych napięć na linii instytucja-artysta i artysta-publiczność, czego efektem jest działalność Obywatelskiego Forum Sztuki Współczesnej (lobbującego m. in. na rzecz uporządkowania rozwiązań prawnych dotyczących świadczeń socjalnych dla artystów). Młode pokolenie artystów wchodzi w świat sztuki już bardzo zdefiniowany, sprofesjonalizowany, z wyraźnie ustanowionymi hierarchiami i precyzyjnymi zasadami funkcjonowania, a nierzadko, także z jasno wytyczonymi liniami podziałów. 



Wystawa „Działania na głowę. Polska sztuka dzisiaj” jest przeglądem metod modelowania świata poprzez sztukę, rozumienia i wyobrażania sobie (alternatywnych) rzeczywistości, strategii budowania relacji z przeszłością oraz antycypowania przyszłości. Warszawska edycja wystawy wskazywała na to, co aktualne na polskiej scenie artystycznej, grupując prace i zjawiska artystyczne w szereg narracji. Wystawa w Bratysławie oparta jest na bardziej intuicyjnych i formalnych związkach między wybranymi dziełami, wskazując na „ciemny”, wyobrażeniowy pierwiastek w sztuce polskiej. Jednym z wyraźnie rysujących się wątków jest „przepisywanie” strategii awangardowych oraz poszukiwanie inspiracji w innych dyscyplinach (filmie czy literaturze) poprzez aktywację elementu narracyjnego, a także nierzadkie powroty do tradycyjnej plastyki i abstrakcji, jak i zwrot artystów ku materialności. 



Tytuł wystawy zaczerpnięty został z serii akcji przeprowadzanych w latach 70. przez radykalny, neoawangardowy duet KwieKulik (Zofia Kulik i Przemysław Kwiek), podczas których artyści dokonywali działań plastycznych na głowach modeli, aktorów i swoich własnych. Artyści wskazywali wówczas na element gry, procesu, płynności relacji między widzem, artystą oraz tworzywem sztuki, charakterystyczny dla nowej sztuki. Kompleksowy projekt artystyczny KwieKulik, znoszący granice między sferą prywatną i publiczną oraz działalnością artystyczną i zaangażowaniem politycznym, jest punktem odniesienia dla wielu prac prezentowanych na wystawie. Są to „działania na głowę” widza, jak i użycie głowy-umysłu jako narzędzia do „kalibrowania” tego co widzialne i niewidzialne wokół nas.

Wystawa organizowana przez Kunsthalle Bratislava we współpracy z Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.

Paweł Althamer & Paulina Antoniewicz & Jacek Taszakowski, Ewa Axelrad, Mirosław Bałka, Wojciech Bąkowski, Piotr Bosacki, Paweł Bownik, Olaf Brzeski, Rafał Bujnowski, Oskar Dawicki, Wojciech Doroszuk, Mikołaj Grospierre, Aneta Grzeszykowska, Aneta Grzeszykowska & Jan Smaga, Łukasz Jastrubczak, Ewa Juszkiewicz, Magdalena Karpińska, Tomasz Kowalski, Agnieszka Kurant, Milena Korolczuk, Zbigniew Libera, Goshka Macuga, Marcin Maciejowski, Honorata Martin, Krzysztof Mężyk, Gizela Mickiewicz, Katarzyna Mirczak, Anna Molska, Mikołaj Moskal, Witek Orski, Sławomir Pawszak, Agnieszka Piksa , Agnieszka Polska, Katarzyna Przezwańska, Wojciech Puś, Karol Radziszewski, Joanna Rajkowska, Bianka Rolando, Wilhelm Sasnal, Maciej Sieńczyk, Janek Simon, Slavs and Tatars, Łukasz Surowiec, Monika Szwed, Iza Tarasewicz, Mariusz Tarkawian, Aleksandra Waliszewska, Jakub Woynarowski, Jakub Julian Ziółkowski, Anna Zaradny, Artur Żmijewski
 

Zobacz także: