Andrzej Wróblewski: Recto / Verso
1948–1949, 1956–1957

Andrzej Wróblewski: Recto / Verso

Andrzej Wróblewski (1927–1957) jest niewątpliwie jednym z najważniejszych polskich artystów XX wieku. To z jednej strony malarz zaangażowany w socrealizm, a z drugiej – autor eksperymentów formalnych z pogranicza abstrakcji i twórca niezwykle sugestywnej wizji wojny i degradacji człowieka. Jego bogata i niebywale zróżnicowana twórczość powstała w bardzo krótkim czasie, w bardzo niespokojnych czasach.

Wystawa “Andrzej Wróblewski: Recto / Verso. 1948-1949, 1956–1957” skupia się na dwóch momentach jego twórczości: na samym jej początku, kiedy artysta wymyśla dopiero swój język malarski (1948–1949) i na samym jej końcu, kiedy, po okresie wiary i dobrowolnego podporządkowania się wytycznym stalinowskiego socrealizmu, próbuje on określić się na nowo: zacząć od początku, zacząć jeszcze raz (1956–1957). Oba te momenty połączone są w twórczości Wróblewskiego (tak pod względem tematu, jak i formy) poprzez wyjątkowe podejście do wpisywania się i w nowoczesność, i w awangardę, a liczne dwustronne obrazy i prace na papierze tworzone w tym czasie są materialnym znakiem jego rozdarcia pomiędzy politycznym zaangażowaniem a artystycznym eksperymentem.

Narracja wystawy została zbudowana w oparciu o dwustronne prace Andrzeja Wróblewskiego, które dotąd pokazywane były zawsze tylko z jednej ze stron: prymat któregoś z dwóch obrazów pomieszczonych na jednym płótnie ustalany był decyzjami właścicieli obrazów i kuratorów. Jednak używanie przez artystę obu stron płótna czy papieru trudno uznać za przypadek, zbieg okoliczności czy wybór czysto ekonomiczny. Uważne spojrzenie na te prace pozwala czytać dwustronność jako swoisty program twórczości Andrzeja Wróblewskiego: artysta każe się im uzupełniać, podważać i wzajemnie komplikować.

Tego rodzaju współobecność dwóch najczęściej skrajnie innych (formalnie i treściowo) wypowiedzi to też przewrotny sposób stawiania widza przed wyborem preferowanej strony dzieła, przy jednoczesnym uznaniu istnienia obu obrazów – będących dwoma problematami, i dwoma rozwiązaniami. To również wyraz przekonania, że artysta jest aktywnym uczestnikiem rzeczywistości, a zadaniem jego sztuki jest proponowanie tymczasowych rozwiązań. Bogaty wybór prac na papierze i klasycznych”, jednostronnych płócien prezentowanych na wystawie dodatkowo rozwija i wzbogaca katalog motywów, kluczowych dla artysty w danym momencie twórczości.

Wielowarstwowe rozdarcie tak materialnie obecne w sztuce Wróblewskiego staje się ucieleśnieniem filozoficznych pytań i artystycznych odpowiedzi zrodzonych po drugiej wojnie światowej. A bezkompromisowość w mierzeniu się z nie dającymi się pogodzić sprzecznościami czyni to dzieło bardzo współczesnym.

Wystawa jest pokłosiem seminarium badawczego i międzynarodowej konferencji poświęconych Andrzejowi Wróblewskiemu, zorganizowanych w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie w 2012 i 2013 roku. Kuratorem tych wydarzeń oraz nadchodzącej wystawy jest Éric de Chassey, wybitny badacz malarstwa powojennego, dyrektor Akademii Francuskiej w Rzymie – Villa Medici (od 2009 roku) oraz profesor historii sztuki nowoczesnej w École Normale Supérieure w Lyonie. Éric de Chassey jest autorem wielu publikacji poświęconych europejskiej i amerykańskiej sztuce powojennej – jego badania zostały zebrane w przełomowej wystawie „ STARTING FROM SCRATCH, as if painting had never existed before” („ZACZYNAJĄC OD ZERA, tak jakby malarstwo nigdy nie istniało”) zorganizowanej na przełomie 2008 i 2009 w Musee des beaux arts w Lyonie.

Współorganizatorem wystawy jest Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofia (Muzeum Narodowe – Centrum Sztuki im. Królowej Zofii w Madrycie) przy współpracy z Fundacją Andrzeja Wróblewskiego i Instytutem Adama Mickiewicza.
 

Asystent
Szymon Maliborski

Produkcja
Katarzyna Białach

Projekt wystawy
Jakub Antosz
Marcin Kwietowicz
Grażyna Stawicka
Michał Ziętek

Opracowanie graficzne
Błażej Pindor

Zobacz także:

Archiwalne Wydarzenia towarzyszące wystawie:

DzieńGodzinaNazwa wydarzeniaMiejsce wydarzenia
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie kuratorskiePo wystawie prac Andrzeja Wróblewskiego
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie w języku angielskimPo wystawie prac Andrzeja Wróblewskiego
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
16:00 Oprowadzanie Jak zbawić świat? Pięć sposobów WróblewskiegoOprowadzanie przez Jana Michalskiego
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
13:30 Warsztaty Okiem filmowca na Wróblewskiego. Kadrujemy rodzinne portretyW cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso” Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
16:00 Oprowadzanie Zaraz po wojnie - twórczość Wróblewskiego w kontekście polskiej sztuki 1944-49Prowadzą Joanna Kordjak-Piotrowska i Agnieszka Szewczyk
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie w języku angielskimPo wystawie prac Andrzeja Wróblewskiego
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
16:00 Oprowadzanie Oprowadzanie Po wystawie prac Andrzeja Wróblewskiego
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie Po wystawie prac Andrzeja Wróblewskiego
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie w języku angielskimPo wystawie prac Andrzeja Wróblewskiego
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie Po wystawie prac Andrzeja Wróblewskiego
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
17:00 Oprowadzanie Krzyk wydobyty przez artystęOprowadzanie tematyczne
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
17:00 Oprowadzanie Krzyk wydobyty przez artystęOprowadzanie tematyczne
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie w języku angielskimPo wystawie prac Andrzeja Wróblewskiego
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
17:00 Oprowadzanie Krzyk wydobyty przez artystęOprowadzanie tematyczne
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
12:30 Warsztaty Co kryje się po drugiej stronie płótna?Zajęcia dla dzieci na wystawie prac Andrzeja Wróblewskiego
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
18:00 Oprowadzanie Andrzej Wróblewski: ku realizmowiOprowadzanie Marka Maksymczaka (IS PAN)
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
12:00 Spotkanie Dzień Wolnej Sztuki w Muzeum Sztuki NowoczesnejW cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso” Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie w języku angielskimPo wystawie prac Andrzeja Wróblewskiego
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
12:30 Warsztaty Na początku było... (s)tworzenie świata WróblewskiegoWarsztaty dla dzieci
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie Po wystawie prac Andrzeja Wróblewskiego
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie w języku angielskimPo wystawie prac Andrzeja Wróblewskiego
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie Po wystawie prac Andrzeja Wróblewskiego
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
12:30 Warsztaty Jak się robi malarstwo? Analiza dzieła sztuki dla małych i dużychWarsztaty dla dzieci
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
16:00 Oprowadzanie Oprowadzanie tematycznePo wystawie prac Andrzeja Wróblewskiego
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie w języku angielskimPo wystawie prac Andrzeja Wróblewskiego
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
12:30 Warsztaty Mężczyzna o trzech głowach i fruwające domyWarsztaty dla dzieci i opiekunów
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
16:00 Oprowadzanie Oprowadzanie kuratorskie Po wystawie prac Andrzeja Wróblewskiego
W cyklu „Andrzej Wróblewski: Recto / Verso”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa