Znikające, wymazywane i obalane - co oznacza dekomunizacja i jak na nią odpowiadać?
dyskusja w ramach wystawy „Pomnikomania”
Krzysztof Pijarski, "Utrwalacze", 2009 i "#26 Waryński (detal)", 2009–2012 (instalacja pokazywana na wystawie "Pomnikomania").
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zaprasza na dyskusję zorganizowaną w ramach 11. edycji festiwalu WARSZAWA W BUDOWIE.
Wraz z ustawą z 1 kwietnia 2016 roku o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego dekomunizacja stała się w Polsce prawem i nakazem. Rozmaite procesy i działania w przestrzeni publicznej nazywane dekomunizacją trwają jednak w różnych formach co najmniej od 1989 roku.
Podczas spotkania chcemy zastanowić się, jakie oblicza miała w Polsce dekomunizacja, jakie operacje na historii i aktualnej sferze publicznej obejmują to pojęcie. Spróbujemy jednak również rozważyć możliwości odpowiadania na kryjące się za nim działania, w tym na demontaż pomników w rozmaity sposób związanych z komunizmem.
Podczas spotkania zaprezentujemy wyniki badań społecznych przeprowadzonych na potrzeby 11. edycji festiwalu WARSZAWA W BUDOWIE, dotyczących pamięci o pomnikach likwidowanych w ramach praktyk dekomunizacyjnych w Warszawie od 1989 roku do dzisiaj.
Więcej informacji o wystawie: wwb11.artmuseum.pl.
Łukasz Zaremba
kulturoznawca, badacz kultury wizualnej, tłumacz, pracownik naukowy Instytutu Kultury Polskiej UW, redaktor pisma „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej". Autor książki Obrazy wychodzą na ulice i współautor tomów Kultura Wizualna w Polsce (wyd. bęc zmiana) oraz podręcznika Antropologia Kultury Wizualnej (wyd. WUW). Autor przekładów książek W.J.T. Mitchella, Hito Steyerl, Nicholasa Mirzoeffa i Jonathana Crary'ego. Stypendysta FNP START i Stypendium Ministra Nauki dla Wybitnych Młodych Naukowców. W roku akademickim 2019/2020 prowadzi badania w John Hope Franklin Humanities Institute na Duke University.
Maja Głowacka
kulturoznawczyni i socjolożka, doktorantka Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Publikowała w „Magazynie Kulturalnym” i „Magazynie Kontakt”. W ramach 11. edycji Warszawy w Budowie współkieruje zespołem badań społecznych.
dr hab. Michał Kozłowski
filozof, badacz społeczny, publicysta. Pracuje w IF UW. Związany z pismami „Bez Dogmatu” i „Le Monde Diplomatique. Edycja Polska”. Autor książki „Znak równości. O społecznym konstruowaniu stosunków egalitarnych” (2018).
Agnieszka Mrozik
doktor nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa, adiunkt w Instytucie Badań Literackich PAN, związana z Ośrodkiem Studiów Kulturowych i Literackich nad Komunizmem oraz Archiwum Kobiet. Autorka monografii „Akuszerki transformacji. Kobiety, literatura i władza w Polsce po 1989 roku” (IBL PAN 2012), współautorka i współredaktorka m.in. „Komunizm – idee i praktyki w Polsce 1944–1989” (IBL PAN 2018) oraz „Historical Memory of Central and East European Communism” (Routledge 2018). Redaktorka kwartalnika kulturalno-politycznego „Bez Dogmatu”. Pracuje nad książką o polskich komunistkach.
Krzysztof Pijarski
artysta posługujący się medium fotografii, wykładowca akademicki, historyk sztuki. W łódzkiej Szkole Filmowej koordynuje działania Laboratorium Narracji Wizualnych, w którym także współpradzi Pracownię Form Interaktywnych. Stypendysta m.in. Fulbrighta na Johns Hopkins University w Baltimore (2009-2010), Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Shpilman Institute of Photography; kierownik i wykonawca grantów Ministra Nauki Szkolnictwa Wyższego, Narodowego Centrum Nauki i Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki. Autor monografii „Archeologia modernizmu. Michael Fried i nowoczesne doświadczenie sztuki” (2017) oraz „(Po)Nowoczesne losy obrazów. Allan Sekula / Thomas Struth” (2013). Redaktor tomów „Object Lessons: Zofia Rydet’s Sociological Record” (2017) i „Archiwum jako projekt (2011)”. W roku 2010 nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego ukazała się antologia tekstów Allana Sekuli w jego przekładzie. Uczestnik PLAT(T)FORM 2012 w Fotomuseum Winterthur. Jego projekt Żywoty nieświętych został zaprezentowany w C/O Berlin. Redaktor pisma „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej”.
Zofia Sikorska
socjolożka i historyczka sztuki, studentka Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych na Uniwersytecie Warszawskim oraz Wydziału Zarządzania Kulturą Wizualną ASP w Warszawie. Publikowała w Krytyce Politycznej i Magazynie Kontakt. W ramach 11. edycji Warszawy w Budowie współkieruje zespołem badań społecznych.
Krzysztof Świrek
socjolog, adiunkt w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Wykłada klasyczną myśl społeczną, prowadzi konwersatoria o psychoanalizie i krytycznych koncepcjach nowoczesności. Autor książki „Teorie ideologii na przecięciu marksizmu i psychoanalizy” (Warszawa, PWN 2018). Artykuły naukowe publikował m. in. w „Studiach Socjologicznych”, „Przeglądzie Humanistycznym” i „Widoku”. Jako krytyk filmowy i publicysta współpracował z czasopismami „Kino” i „Dwutygodnik.com”.
