Performans jako paradygmat sztuki

  • Performans jako paradygmat sztuki

    Sharon Hayes „W niedalekiej przyszłości – Warszawa, 2008”, 2 czerwca 2008, przed wejściem do fabryki FSO na Żeraniu, brama główna k. biurowca

Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zaprasza na sympozjum „Performans jako paradygmat sztuki”, będące publiczną inauguracją programu badawczego poświęconego performansowi. Gośćmi sympozjum są André Lepecki, Gavin Butt oraz Joanna Warsza.

Performans jako paradygmat sztuki to zbiorczy tytuł dwóch wydarzeń realizowanych w Muzeum we współpracy z André Lepeckim, światowej sławy badaczem, kuratorem i krytykiem zajmującym się performansem i tańcem współczesnym: otwartego sympozjum oraz seminarium badawczego. Celem obydwu jest przyjrzenie się zjawisku performansu, od lat 50. skutecznie torującemu sobie drogę na polu sztuki współczesnej – zjawisku, które dziś można uznać za paradygmat sztuki w ogóle.

Performans jako medium emancypujące teatr od sceny, taniec od muzyki, a sztuki wizualne od ich materialności, traktowany jest tu bardzo szeroko, w jego ramy włączane są zjawiska parateatralne i taniec, a więc formy kluczowe dla rozumienia i rozwoju szeroko rozumianej performatywności. To tu najwyraźniej wybrzmiewają najważniejsze pytania stawiane dziś w sztuce: o jej przedmiot, materiał, język, ekonomię twórcy i widza, a także – lub przede wszystkim – o jej polityczną skuteczność. Utożsamiany z działaniem par excellence politycznym, dziejącym się tu i teraz, ciągle na nowo aktualizowanym i aktualizującym się, performans staje się paradygmatem sztuki współczesnej. Widać to wyraźnie na przykładzie swoistego zwrotu w stronę wydarzeń performatywnych dużych muzeów i galerii, takich jak nowojorskie MoMA, Tate Modern czy Serpentine Gallery w Londynie, które nie tylko ustanawiają dla performansu oddzielne bloki programowe, ale również wpisują go w system zakupów i konserwacji.

Temu rosnącemu zainteresowaniu performansem projekt Performans jako paradygmat sztuki przygląda się od strony badawczej. Podczas otwartego dla publiczności sympozjum poświęconego aktualnej recepcji i rozwojowi tego zjawiska wystąpi: André Lepecki (profesor Performance Studies na Uniwersytecie Nowojorskim NYU, autor wielu kluczowych publikacji, m.in. przetłumaczonej na 6 języków książki Exhausting Dance: Performance and Politics of Movement, redaktor Of the Presence of the Body, The Senses in Performance oraz wydanej w ubiegłym roku nakładem wydawnictwa Whitechapel głośnej książki Dance, kurator wielu projektów realizowanych w Stanach Zjednoczonych, Europie i Ameryce Południowej), Gavin Butt (wykładowca Goldsmiths College w Londynie, autor Between You and Me: Queer Disclosures in the New York Art World 1948–1963, redaktor After Criticism: New Responses to Art and Performance i współtwórca, wraz z Adrianem Heathfieldem i Lois Keidan, trzyletniego programu badawczego Performance Matters) oraz Joanna Warsza (kuratorka 7. Biennale w Berlinie, autorka tekstów poświęconych choreografii ruchów politycznych i kuratorka wielu projektów z dziedziny performansu).

Drugim elementem projektu jest zamknięte seminarium badawcze z André Lepeckim (23 i 24 lutego), w którym wezmą udział polscy młodzi badacze, odnoszący się w swojej praktyce badawczej, artystycznej czy kuratorskiej do zjawiska performansu: Wojciech Ziemilski (reżyser i krytyk), Joanna Zielińska (Cricoteka, Kraków), Joanna Warsza (Hdk, Berlin), Witold Mrozek (krytyk teatralny, członek zespołu „Krytyki Politycznej”), Dorota Sajewska (kulturoznawczyni, IKP UW), Anna Królica (teatrolożka, IK UJ), Ewa Majewska (filozofka kultury, IK UJ, ISNS UW), Michał Woliński (Piktogram, BLA), Monika Szczukowska (niezależna kuratorka), Łukasz Ronduda (kurator, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie), Dominik Kuryłek (kurator, Muzeum Narodowe w Krakowie), Marta Michalak (Instytut Muzyki i Tańca), Julia Hoczyk (Instytut Muzyki i Tańca), Rafał Urbacki (tancerz i choreograf), Marta Keil (kuratorka sztuk performatywnych, EEPAP), Agnieszka Sural (kuratorka), Łukasz Mojsak i Aleksandra Kędziorek (Filmoteka Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie) oraz kuratorki projektu: Marta Dziewańska i Magda Lipska. Seminarium służyć będzie przyjrzeniu się performansowi na gruncie lokalnym i wypracowaniu dla tego zjawiska szerszej perspektywy badawczej.

Sympozjum i seminarium Performans jako paradygmat sztuki stanowi kontynuację wcześniejszych projektów Muzeum, takich jak Zwrot performatywny (2011), a jego bezpośrednim następstwem będą dwa bloki wydarzeń performatywnych. Na przełomie marca i kwietnia 2013 Muzeum zaprasza na performansy lokujące się na przecięciu sztuk wizualnych i tańca.

Jesienią Muzeum zaprasza na program poświęcony najnowszej scenie amerykańskiej, przygotowany przez niezależną kuratorkę Monikę Szczukowską.

Zobacz także:

Inne archiwalne wydarzenia z tego cyklu:

DzieńGodzinaNazwa wydarzeniaMiejsce wydarzenia
Cykl Scena dla tańcaMuzeum Otwarte 2013 Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
18:00 Performans Alexandra Bachzetsis. A Piece Danced AloneScena dla tańca Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
19:00 Performans Mikołaj Mikołajczyk. Teraz jest czasScena dla tańca Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
19:00 Performans Intercontinental. Przedstawienie Marysi Stokłosy Scena dla tańca Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa
18:00 Performans Ramona Nagabczyńska: Akumulacja© Trisha BrownScena dla tańca Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Emilia
ul. Emilii Plater 51, Warszawa