Normy widzialności. Uwagi o kulturze wizualnej polskiej transformacji
Spotkanie z Magdą Szcześniak
Masowo pojawiające się na przełomie lat 80. i 90. obrazy – czasopisma ilustrowane, uliczne reklamy, zagraniczne kanały telewizyjne, gry komputerowe, telenowele – uznaje się zazwyczaj zaledwie za symptom przemian gospodarczych i społecznych.
Można jednak również powiedzieć, że aktywnie uczestniczyły w procesach ustanawiania i legitymizowania nowego systemu – uczyły Polaków bycia nowoczesnymi, inspirowały pragnienia i aspiracje, jednym podmiotom (np. nowej klasie średniej) nadawały widzialność, innym jej odmawiały (np. mieszkańcom wsi i robotnikom). To krążące w sferze publicznej obrazy pełniły rolę wzorotwórczą, edukacyjną i to za ich pomocą kształtowano normy widzialności. Podczas wykładu przyjrzymy się sprawczym obrazom polskiej transformacji, badając relacje pomiędzy formułami reprezentacji a zachodzącą zmianą społeczną.
dr Magda Szcześniak
kulturoznawczyni, pracuje w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Autorka książki „Normy widzialności. Tożsamość w czasach transformacji” (Fundacja Bęc Zmiana, Warszawa 2016). Bada polską transformację po 1989 roku, ze szczególnym uwzględnieniem przemian kultury wizualnej i sfery publicznej. Publikowała m.in. w „Tekstach Drugich”, „Kontekstach”, „Dialogu”, „Krytyce Politycznej”, „Kwartalniku Filmowym”, „Kulturze Współczesnej” oraz w tomach zbiorowych. Stypendystka Narodowego Centrum Nauki i Fundacji Fulbrighta. Redaktorka pisma „Widok. Teorie i praktyki kultury wizualnej” (pismowidok.org).