Muzeum w Budowie. Tokio - Warszawa

Muzeum w budowie. Tokio–Warszawa to program wykładów i pokazów filmowych w tokijskich instytucjach sztuki, przygotowany przez Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Programu koncentruje się na współczesnej krytyce instytucjonalnej oraz dynamice przyciągania / konfliktu pomiędzy artystą a muzeum.

The National Art Centre Tokyo

sympozjum: 14 listopada (poniedziałek), godz. 13.00-17.00

13:00–15:00 Sebastian Cichocki (wicedyrektor Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie) i Shoichi Hirai (kurator National Art Centre Tokyo) jako moderatory oraz artyści: Marysia Lewandowska, Agnieszka Polska i Jan Smaga

15:30–17:00 Sebastian Cichocki i Akiko Kasuya (Kasuya Lab. of General Art Science, Dept. of Fine Arts, Kyoto City University of Arts) jako moderatorzy oraz artyści: Joanna Rajkowska, Zbigniew Libera

Miejsce: Audytorium (3 piętro), The National Art Center, Tokio (7-22-2 Roppongi, Minato-ku, Tokio, Japonia, www.nact.jp)

Czy muzea, poprzez swoją architekturę, politykę budowania kolekcji czy strategie kuratorskie, wpływają na kształt współcześnie tworzonych dzieł sztuki? Jak artyści mogą zmienić priorytety instytucji, zmodyfikować jej program? Czy muzeum potrafi funkcjonować bez artystów? Krótka historia warszawskiego muzeum, jednej z najmłodszych europejskich instytucji sztuki (założone w 2005 roku, docelowo stanie się jedną z największych muzeów w regionie), wskazuje na najważniejsze problemy dzisiejszej polityki muzealnej.

Autorami wystąpień w dwóch tokijskich instytucjach, Mori Art Museum i National Arts Centre, są polscy artyści i krytycy oraz japońscy teoretycy, zajmujący się sztuką z Europy Środkowo-Wschodniej. Artyści opowiadają o swoich relacjach z muzeum, oczekiwaniach wobec nowych instytucji sztuki, strategiach negocjowania znaczeń swoich dzieł. Przyglądają się również „efektom ubocznym” i „marginesom” funkcjonowania muzeów, to jak konstruują one, jak i kwestionują historyczne kanony, jak definiują nasze rozumienie procesów zachodzących w dużych metropoliach.

Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie prezentuje w Tokio najbardziej interesujące postawy, które sformatowały rodzimą scenę artystyczną i zapewniły jej międzynarodową renomę (obecność polskich artystów na najważniejszych wystawach jak Documenta w Kassel czy Biennale Sztuki w Wenecji oraz w kolekcjach takich instytucji jak Museum of Modern Art w Nowym Jorku, Pompidou Centre w Paryżu czy Tate Modern w Londynie) – poprzez odniesienie się do problematyki politycznej i historycznej (artysta wyręczający muzeum), refleksja społeczna (artysta pouczający muzeum), czy też działalność w przestrzeni publicznej (artysta opuszczający muzeum).

Język angielski i japoński – tłumaczenie symultaniczne, wstęp wolny.

Organizatorzy: The National Art Center, Tokio; Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Partnerzy: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Instytut Adama Mickiewicza, Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Tokio
Współraca: Mori Art Museum; Kyoto City University of Arts

Mori Art Museum / Urgent Talk 008: Star City Film Screening and Performance

pokaz filmowy i performans: 15 listopada (wtorek), godz. 19.00–21.30

Wstęp: Łukasz Ronduda (kurator Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie) oraz Kondo Kenichi (kurator, Mori Art Museum), gość specjalny: Paweł Althamer

Miejsce: Gallery 1, Mori Art Museum (53F Roppongi Hills Mori Tower, 6-10-1 Roppongi, Minato-ku, Tokyo)

Celem projektu Star City jest przyjrzenie się na nowo wizjom przyszłości produkowanym w krajach bloku komunistycznego w czasach zimnej wojny. Zgromadzono tu filmy wielu istotnych artystów środkowoeuropejskich z pokolenia lat 60. i 70. oraz artystów współczesnych odnoszących się w swojej sztuce do radzieckiego programu podboju kosmosu oraz związanej z nim kultury popularnej rozwijającej się w krajach leżących po wschodniej stronie żelaznej kurtyny. Zatarciu ulega tu granica między historycznym faktem a artystyczną fikcją.

Tytuł został zapożyczony z nazwy radzieckiego ośrodka lotów kosmicznych. Dziś takie procesy, jak neoliberalna kapitalistyczna globalizacja, ciągła technologiczna zmiana czy kryzys klimatyczny odebrały nam ochotę na snucie alternatywnych scenariuszy przyszłości. Porzuciliśmy dawne sposoby wizualizowania jej, a nowe wyobrażenia nie mają w sobie nic z heroizmu, uwodzicielskiego czaru i utopijnego charakteru tych dawnych. Zwłaszcza w krajach postkomunistycznych, gdzie komunistyczna utopia przepoczwarzyła się w dystopię, ta zaś rozpadła się z hukiem wraz z upadkiem muru berlińskiego. Program obfituje w elementy charakterystyczne dla niegdysiejszych wyobrażeń – owych przeszło-przyszłości – takie jak: rdzewiejące kadłuby porzuconych rakiet, wizjonerskie i ekscentryczne osiągnięcia naukowe, zapomniane modernistyczne pomniki ku czci przyszłości, mroczne teorie kosmologiczne, zdające się łączyć w jedno fizykę i metafizykę. Przywracając i przekształcając te niemal zapomniane już wizje, program stawia pytanie o to, co z nich warte jest ocalenia i przemyślenia na nowo. W programie Star City pokazujemy filmy Pawła Althamera, Roberta Kuśmirowskiego, Deimantasa Narkeviciusa, The Otolith Group, Krzysztofa Wodiczki, Davida Maljkovicia oraz Aleksandry Mir.

Język angielski i japoński – tłumaczenie symultaniczne
Wstęp wymagana wcześniejsza rezerwacja miejsc na stronie: www.mori.art.museum

Organizatorzy: Mori Art. Museum; Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Partnerzy: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Instytut Adama Mickiewicza, Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Tokio
Współpraca: Mori Art Museum; Kyoto City University of Arts

Pełna informacja o projekcie w formacie PDF, do pobrania w języku polskim lub japońskim.

PAWEŁ ALTHAMER, urodzony w 1967 roku w Warszawie. Rzeźbiarz, performer, twórca instalacji i filmów wideo. Studiował na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Laureat nagrody Vincenta Van Gogha. Tworzy liczne autoportrety: Paweł Althamer (1993), Balon (2007). W zrealizowanym z Arturem Żmijewskim filmie Tak zwane fale oraz inne fenomeny umysłu (2003–2004) dokumentuje przeżywanie doświadczeń pozarozumowych. Autor projektów Bródno 2000 i Park Rzeźby. Mieszka i pracuje w Warszawie.

MARYSIA LEWANDOWSKA, urodzona 1955 roku w Szczecinie, ukończyła Uniwersytet Warszawski. W latach 1995–2008 współpracowa- ła z Neilem Cummingsem. W kręgu ich artystycznych zainteresowań znalazła się analiza działania instytucji i współpraca z instytucjami. Wszystkie ich projekty oparte były na solidnych podstawach badawczych, spośród nich wymieńmy książkę The Value of Things (Birkhauser, 2000) oraz projekty Give & Take w V & A Museum oraz Capital otwierający serię Contemporary Interventions w Tate Modern (2001). Marysia Lewandowska jest profesorem sztuk pięknych na uniwersytecie Konstfack w Sztokholmie, mieszka i pracuje w Londynie.

ZBIGNIEW LIBERA, urodzony w 1959 roku w Pabianicach. Autor instalacji, obiektów, wideo, rysunków i fotografii. Zaliczany do klasyków sztuki krytycznej. Autor Obrzędów intymnych (1984) – zapisu czynności wykonywanych wokół umierającej babci czy pracy Jak tresuje się dziewczynki (1987) – rejestracji procesu narzucania ról społecznych i kulturowych. W 1996 roku powstała najsłynniejsza praca Libery – Lego. Obóz koncentracyjny. Na przełomie 2008/2009 prowadził Studio Formy Otwartej na praskiej Akademii Sztuk Pięknych. Mieszka i pracuje w Pradze.

AGNIESZKA POLSKA, urodzona w 1985 roku w Lublinie. Studiowała na Wydziale Artystycznym Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie i na wydziale Grafiki krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Tworzy fotografie, filmy wideo i animacje, wykorzystując przedwojenne gazety i fotografie, jak również archiwalne fotografie z lat sześćdziesiątych. Agnieszka Polska odwołuje się też do prac innych artystów i sposobu ich dokumentacji. W swoich pracach wskazuje na to, co i jak ma zostać zapamiętane (Ćwiczenia korekcyjne, 2008, Trzy filmy z narracją, 2010). Mieszka i pracuje w Krakowie i Berlinie.

JOANNA RAJKOWSKA, urodzona w 1968 roku w Bydgoszczy, autorka licznych obiektów, filmów, instalacji, akcji i interwencji w przestrzeni publicznej. Reprezentuje nurt sztuki zaangażowanej. Ukończyła malarstwo na Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych i historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Laureatka Paszportu „Polityki” w kategorii „sztuki wizualne”. Zrealizowała m.in. Dziennik snów (2001), Pozdrowienia z Alej Jerozolimskich (2002), Dotleniacz (2005–2007). Mieszka i pracuje w Warszawie.

JAN SMAGA, urodzony w 1974 roku w Warszawie grafik i fotograf. W roku 2000 ukończył studia na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Od końca lat 90. działa w duecie z Anetą Grzeszykowską. W 2005 roku zostali nominowani do nagrody Deutsche Banku, w 2006 roku do Paszportów „Polityki”. W swoich pracach łączą klasyczne techniki fotografii z montażem komputerowym, konstruując trójwymiarowe obiekty. Wspólnie wykonali m.in. projekty: Plan (2003), YMCA (2005).

AKIKO KASUYA, urodzona w Hyogo w 1963 roku, adiunkt na Kyoto City University of Art. Studiowała w Katedrze Estetyki Wydziału Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie w latach 1989–1991. Absolwentka studiów doktoranckich z filozofii (1991) na Kyoto University Graduate School of Letters. Od 1991 pracowała w Narodowym Muzeum Sztuki w Osace (NMAO) w dziale kuratorskim. Jej najważniejsze wystawy w NMAO to Art and The Environment (1998), Mirosław Bałka – Between Meals (2000), A Second Talk (2002), Positioning-In the New Reality of Europe (2005), Still/Motion: Liquid Crystal Painting (2008). W 2008 roku dołączyła do grona wykładowców Kyoto City University of Art. Najważniejsze publikacje: Avant Garde Declaration – Modernism in Central-Eastern Europe [Avant Garde Sengen – Chu To O no Modernism] (Sangensha, 2005, tłumaczenie zbiorowe), For Those Who Learn Poland [Poland Gaku wo Manabu Hito no Tameni] (Sekaishisosha, 2007, współautorka).

KENICHI KONDO, urodzony w 1969 roku, kurator Mori Art Museum w Tokio. Absolwent Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Tokijskiego, uzyskał dyplom magistra historii sztuki w Goldsmiths College, University of London. W 2003 roku rozpoczął pracę w Mori Art Museum. Kurator wystaw indywidualnych Johna Wooda i Paula Harrisona (2007), Koizumi Meiro (2009) i Kateriny Sedy (2010); współkurator wystawy Roppongi Crossing 2010 (2010). W 2012 roku będzie jednym z kuratorów wystawy sztuki współczesnej z Bliskiego Wschodu. Kondo był kuratorem gościnnym targów sztuki ARCO w 2006 roku oraz kuratorem wystawy sztuki wideo młodych artystów japońskich w rzymskiej galerii non-profit Sala 1 w 2010 roku.

SHOICHI HIRAI, urodzony w Kioto w 1962 roku, kurator w National Art Center w Tokio. Absolwent Kansai University Graduate School of Letters. Uzyskał stopień doktora w zakresie literatury, pracował m.in. w Hyogo Prefectural Museum of Modern Art w Kobe. Jego najważniejsze wystawy to m.in. Earthquake and Art (Hyogo Prefectural Museum of Modern Art, Kobe, 2000), GUTAI 1954-1972 (Hyogo Prefectural Museum of Art, Kobe, 2004), ANZAΪ: Personal Photo Archives 1970–2006 (National Art Center, Tokio, 2007). Najistotniejsze publikacje to Collection: Japanese Surrealism vol.12 Migishi Kotaro and Jiro Yoshihara: Cosmology of lyricism [Collection Nihon Surrealism 12 Migishi Kotaro and Jiro Yoshihara: Jyojyo no Kosumoroji] (Honnotomosha, 2001), What’s Gutai? [Gutai tte Nanda ] (Bijutsusyuppan-sha, 2004).

SEBASTIAN CICHOCKI, urodzony w 1975 roku, wicedyrektor Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. W latach 2005–2008 był dyrektorem Centrum Sztuki Współczesnej Kronika w Bytomiu. W realizowanych projektach wystawienniczych i wydawniczych odwołuje się głównie do tradycji land artu i konceptualizmu. Kurator licznych wystaw indywidualnych i zbiorowych, m.in. Yael Bartany. ...and Europe Will Be Stunned w Pawilonie Polskim na 54. Biennale Sztuki w Wenecji (2011); Early Years, KW Institute for Contemporary Art, Berlin (2010), wystawy Moniki Sosnowskiej 1:1 w Pawilonie Polskim na 52. Biennale Sztuki w Wenecji (2007), Parku Rzeźby na Bródnie, Park Bródnowski, Warszawa (2009–2011), festiwalu WARSZAWA W BUDOWIE (Warszawa, 2009–2011). Autor wielu tekstów krytycznych, słuchowisk i opowiadań związanych ze sztuką. Publikuje w najważniejszych pismach poświęconych sztuce współczesnej.

ŁUKASZ RONDUDA, urodzony w 1976 roku, autor tekstów, kurator Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Autor książek Sztuka Polska lat 70. Awangarda (Warszawa 2009), Warpechowski, Konieczny, Uklański, Bodzianowski. Warpechowski, Dawicki (Łódź 2011), W połowie puste (z Łukaszem Gorczycą, Warszawa 2011). Redaktor publikacji: KwieKulik (Z Georgiem Scholhammerem, Warszawa 2011), 1,2,3...Awangarda, Film/sztuka pomiędzy eksperymentem a archiwum (z Florianem Zeyfangiem, Berlin 2007), Star City. Future under Communism (z A. Farquharsonem, 2011). Kurator wystaw, w tym niedawnej Black and White (wraz z Galit Eilat, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, 2011), Zbigniew Libera: Studio Formy Otwartej (Tranzitdisplay, 2011), Warpechowski, Konieczny, Uklański, Bodzianowski, Dawicki (Muzeum Sztuki, Łódź, 2011), Operator’s Exercise. Open Form Film and Architecture (Arthur Ross Architectural Gallery, Columbia University, Nowy Jork, 2010), Star City. Future under Communism (wraz z A. Farquharsonem, Nottingham Contemporary, 2010).

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego