Muzea a wspólnota – Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Spotkanie z Joanną Mytkowską i Claire Bishop

  • Muzea a wspólnota – Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie

    Wizualizacja projektu Muzeum Sztuki Nowoczesnej i teatru TR Warszawa, pracownia Thomas Phifer and Partners. Widok z lotu ptaka

Trzecie spotkanie w cyklu „Muzea a wspólnota” będzie miało charakter autokrytyczny - poświęcimy je na rozmowę o Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Wezmą w niej udział Joanna Mytkowska, dyrektorka Muzeum, oraz Claire Bishop, amerykańska krytyczka i historyczka sztuki. Rozmowę poprowadzi Iwona Kurz z Instytutu Kultury Polskiej UW.

Relacja pomiędzy współczesną sztuką i jej muzeum a współczesnym społeczeństwem jest szczególnie frapująca. Tworzenie wspólnoty wydaje się ostatnim możliwym celem instytucji krytycznej, nakierowanej na ciągły namysł nad warunkami konstrukcji kolekcji i obiegu sztuki, a „niezrozumiała” sztuka - trudnym punktem wyjścia do oswajania rzeczywistości i czynienia jej zrozumiałą. Jednocześnie przecież to właśnie sztuka współczesna najmocniej podejmuje istotne problemy dzisiejszego świata.

MSN działając zarazem w środowisku lokalnym, warszawskim, oraz w globalnym obiegu idei i sztuki, podejmuje bardzo różne taktyki, by dotrzeć ze swoim przedstawieniem sztuki - oraz Polski i świata - do jak największej i jak najbardziej zróżnicowanej publiczności. Jakie to są strategie? Czy są one skuteczne? Czy mogą przełamać aporię pomiędzy myśleniem krytycznym a poczuciem przynależności do pewnej „opowieści” o świecie? Czy możliwa jest jakaś wspólnota krytyczna budowana w efekcie wspólnego namysłu nad sztuką współczesną?

„Muzea a wspólnota” to seria spotkań realizowanych we współpracy z Instytutem Kultury Polskiej UW, której celem jest przyjrzenie się społecznej funkcji współczesnych muzeów.

Muzea należą dziś do najpopularniejszych instytucji kultury. Ich profil, ekspozycje oraz inne działania stają się często przedmiotem debat angażujących artystów, historyków, krytyków, a także szeroką publiczność i polityków. W toku tych dyskusji, zwłaszcza wokół placówek o charakterze narodowym lub przedstawiających istotne wątki polskiej historii, stawiane są podstawowe pytania na temat kształtu i charakteru wspólnoty.

Pytania o to, do kogo adresowane są wystawy, kogo przyciągają, jak definiowane są towarzyszące im wydarzenia, są tym samym pytaniami o negocjowaną za pomocą tych praktyk definicję narodu, społeczeństwa oraz istotnych dla nich wartości. Szczególnie mocno ujawnia się to w momencie kryzysów, ujmowanych obecnie w dyskursie jako przejawy wojny kulturowej, w której dochodzi do zderzenia wartości i postaw liberalnych i konserwatywnych, lewicowych i prawicowych, „postępowych” i „tradycjonalistycznych”.

Celem projektu ”Muzeum a wspólnota”, realizowanego we współpracy z Instytutem Kultury Polskiej UW, jest zbadanie strategii komunikacyjnych i próba analizy porównawczej konstrukcji tożsamościowych ważnych polskich muzeów: Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Historii Żydów Polskich, Muzeum Historii Polski, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Muzeum Powstania Warszawskiego oraz Muzeum Chopina. Każde z nich ma inny przedmiot zainteresowania: od encyklopedycznej prezentacji dziedzictwa, przez historię mniejszości narodowej, sztukę współczesną i nowoczesną po wydarzenie historyczne i konkretną postać. Wszystkie jednak w istotny sposób odnoszą się do symboli i wartości obecnych we współczesnej debacie publicznej

Wybrane w tym projekcie muzea mają charakter centralny - zlokalizowane są w Warszawie; przyciągają zatem zarówno publiczność lokalną, ogólnopolską, jak też turystów zagranicznych. Wszystkie one bądź zostały otwarte po 2000 roku, bądź przeszły zasadnicze przekształcenie ekspozycji i polityki komunikacyjnej. Badanie będzie próbą rozpoznania polityki muzeów, a także rzeczywistego kształtu prowadzonej za ich pośrednictwem debaty o wspólnocie.

Cykl otwartych dla publiczności spotkań będzie podsumowaniem i dopełnieniem kwerend. Badacze rozmawiać będą z dyrektorami sześciu uczestniczących w projekcie placówek oraz polskimi i zagranicznymi specjalistami w dziedzinie muzeologii, których zaproszenie ma na celu nie tylko poszerzenie perspektywy badawczej, ale też włączenie refleksji na temat polskich muzeów do międzynarodowej debaty.

Claire Bishop - amerykańska krytyczka i historyczka sztuki, autorka wielu książek o roli sztuki współczesnej, między innymi "Radical Museology, or, What's Contemporary in Museums of Contemporary Art?" (2013) oraz, wydanej właśnie po polsku, "Sztuczne piekła. Sztuka partcypacyjna i polityka widowni" (wyd. ang. 2012).

Iwona Kurz - wykładowczyni w Instytucie Kultury Polskiej na Uniwersytecie Warszawskim. Zajmuje się historią nowoczesnej kultury polskiej ujmowanej przez pryzmat obrazu, antropologią kultury wizualnej oraz problematyką ciała i gender. Autorka książki "Twarze w tłumie" (2005, Nominacja do Nagrody Nike, Nagroda im. Michałka za najlepszą książkę filmoznawczą), współautorka "Obyczajów polskich. Wiek XX w krótkich hasłach" (2008), redaktorka antologii "Film i historia" (2008), współredaktorka podręczników akademickich "Antropologia ciała" (2008) oraz "Antropologia kultury wizualnej" (2012). Stale publikuje w „Dwutygodniku”; współzałożycielka i współredaktorka pisma „Widok. Teorie i praktyki kultury wizualnej” (www.pismowidok.org).

Zobacz także:

Inne archiwalne wydarzenia z tego cyklu:

DzieńGodzinaNazwa wydarzeniaMiejsce wydarzenia
18:00 Spotkanie Muzea a wspólnota – Muzeum Historii PolskiSpotkanie z Robertem Kostro i Marią Kobielską Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa