„Słonecznik" z nominacją do Paszportu POLITYKI

Solidarny Dom Kultury „Słonecznik" działający w Muzeum na Pańskiej został nominowany do Paszportu POLITYKI w kategorii sztuki wizualne. Gratulujemy!

„Trzeciego dnia wojny wraz z przyjaciółmi czuliśmy, że musimy być razem, razem coś robić. Zorganizowaliśmy się, zrobiliśmy zbiórkę leków dla Kijowa, zaczęliśmy malować transparenty. Wkrótce zwołaliśmy kryzysowy sztab kanapkowy – robiliśmy to, co było potrzebne w danym momencie. Nawiązaliśmy współpracę z Fundacja Bądź, Podróżnych Ugościć, Grupą Granica, Fundacją Chlebem i Solą, Kobietami Wędrownymi i Słuszną Strawą. Gotowaliśmy dla punktów recepcyjnych, robiliśmy darmowe zdjęcia do dokumentów. Teraz pozostała potrzeba bycia razem, tworzenia programu opowiadającego o Ukrainie: kursy ukraińskiego, dyskusje o kolonializmie, wykłady o sztuce ukraińskiej, pokazy filmowe i różnego rodzaju warsztaty".

-Taras Gembik


Solidarny Dom Kultury „Słonecznik” w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie powstał jako kryzysowe centrum solidarności i wsparcia w pierwszych dniach po rozpoczęciu pełnej inwazji Rosji na Ukrainę. Zaczęło się od spontanicznego zbierania pieniędzy, leków i jedzenia oraz akcji masowej produkcji kanapek dla przyjeżdżających osób uchodźczych. Szybko doraźny, oddolny impuls zaczął przekształcił się w uporządkowane działanie. Obecnie, „Słonecznik” funkcjonuje jako otwarty, wielojęzyczny i wielokulturowy dom kultury.

Słonecznik to nie tylko znak rozpoznawczy światowego ruchu przeciwko broni nuklearnej, ale także narodowy kwiat Ukrainy - kraju, który jest największym na świecie eksporterem oleju słonecznikowego. Słoneczniki stały się symbolem ukraińskiego oporu i nadziei, kiedy świat obiegło viralowe wideo z kobietą podającą rosyjskim żołnierzom garść nasion słonecznika, przepowiadając: “Umrzecie na mojej ziemi. Włóżcie nasiona do kieszeni, niech chociaż słoneczniki po was wyrosną”.

Solidarny Dom Kultury “Słonecznik” został powołany do życia oddolnie, z inicjatywy ukraińskich artystek i pracowników kultury - Tarasa Gembika i Marii Beburii z kolektywu Blyzkist i Yulii Krivich - polskich artystek i aktywistek oraz osób z zespołu MSN. Inicjatywa działa w biurowej siedzibie Muzeum przy ulicy Pańskiej i jest wspierana przez zasoby i infrastrukturę instytucji. “Słonecznik” z jednej strony wpisuje się w historię “solidarnego” muzealnictwa (jak przekształcenie w 1945 roku Muzeum Sztuki w Malmo w dom dla więźniarek oswobodzonych z obozów koncentracyjnych, czy tworzenie baz żywności w amerykańskich muzeach podczas pandemii COVID-19), z drugiej miał on, zwłaszcza w pierwszej fazie, więcej wspólnego z akcją pomocową niż “projektem artystycznym”.
SDK stworzył całą sieć współpracujących kolektywów i organizacji: Dzięki Fundacji Kobiety Wędrowne i zaangażowaniu wolontariuszy w “Słoneczniku” powstawały kanapki i ciepłe posiłki; osoby zebrane wokół Fundacji Bądź zbierały leki i sprzęt medyczny; studentki Akademii Pedagogiki Specjalnej prowadziły zajęcia dla dzieci uchodźczych a swoje usługi fotograficzne świadczyła grupa „Zdjęcia do dokumentów” oraz prawnicy wspierający uchodźców BIPOC.

Obecnie “Słonecznik” wspiera zgromadzoną dookoła inicjatywy społeczność i współpracuje z Ukraińskimi artystkami, aktywistami i pracowniczkami kultury, których wiele obecnie mieszka lub tymczasowo przebywa w Warszawie. SDK prowadzi własny program publiczny, poświęcony wojnie, historii, kulturze i sztuce Ukrainy; rosyjskiemu imperializmowi czy problematyce dekolonizacji w Europie Środkowej i Wschodniej. Odbywają się w nim lekcje języków polskiego i ukraińskiego, warsztaty dla dzieci i dorosłych, działania edukacyjne i performatywne, wykłady, spotkania klubu filmowego “Pogovorymo”, wieczory poetyckie, koncerty, spotkania z artystami i aktywistami. Stanowi też bezpieczną przestrzeń bycia razem. Jak piszą osoby związane ze “Słonecznikową” społecznością: „Razem czekamy na lepsze czasy, wspierając się wzajemnie i poszukując odpowiedzi na pytanie o rolę instytucji sztuki w czasie wojny”.

Kolektyw SDK „Słonecznik”: Maria Beburia, Sebastian Cichocki, Kuba Depczyński, Taras Gembik, Yulia Krivich, Kaja Kusztra, Natalia Sielewicz, Bogna Stefańska.

Instagram
Facebook