Co to znaczy przyjazna przestrzeń?
Ankieta

  • Co to znaczy przyjazna przestrzeń?

    Piazza del campo, fot. Roberto Marinello, CC 2.0

Jakie cechy powinna mieć przyjazna przestrzeń publiczna?

1. Dobrze skomunikowana z resztą przestrzeni miejskiej - łatwo do niej dotrzeć z różnych miejsc
2. Dostępna dla wielu grup społecznych, gwarantująca bezpieczeństwo dzieciom, kobietom i osobom starszym
3. Zapewniająca zróżnicowane formy aktywności (miejsca spotkań, zbiorowych aktywności, występów artystycznych, kiermaszy - co się komu zamarzy), ale też miejsca, gdzie można po prostu poczekać, usiąść, odpocząć
4. W miarę możliwości elastyczna i kontrolowalna przez uczestników
5. Jeżeli to możliwe - odnosząca się do historii
6. Brak dróg przelotowych
7. Ludzka skala otaczającej zabudowy

(Maria Lewicka -  psycholożka środowiskowa, Uniwersytet Warszawski)

 

Nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na tak zadane pytanie, gdyż każde miejsce charakteryzuje się innymi warunkami. Projektowanie przestrzeni przyjaznej mieszkańcom musi rozpocząć się od diagnozy tego, o kogo w ogóle chodzi (czyli kim są obecni i potencjalni „użytkownicy”). Dopiero potem można zacząć próbę przetłumaczenia pomysłów zmiany funkcji czy charakteru miejsca na język konkretnych rozwiązań. Nie ma czegoś takiego jak uniwersalne „dobre praktyki” - czasy urbanistyki w stylu „kopiuj-wklej” skończyły się definitywnie wraz ze śmiercią modernizmu. W przypadku warszawskiego placu Defilad jest to o tyle ważne, że przestrzeń ta, ze względu na swe centralne położenie i stołeczne funkcje Warszawy, nie „należy” wyłącznie do warszawiaków, a zatem wachlarz tzw. stakeholders jest tutaj zdecydowanie szerszy niż zwykle, a wyzwanie jakim jest „przyjazne” zagospodarowanie tego miejsca - zdecydowanie większe. 

(Kacper Pobłocki - antropolog, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu)

Przestrzeń publiczna kształtowana narzędziami architektonicznymi, urbanistycznymi i planistycznymi powinna być bezpieczna, ogólnodostępna, atrakcyjna estetycznie i funkcjonalnie, wyrazista i „zapamiętywalna”. Powinna być istotnym, wysokiej jakości elementem struktury funkcjonalno-przestrzennej jednostki osadniczej, zwłaszcza miasta - „elementem krystalizującym” jego plan. Rozumiana w kategoriach społeczno-ekonomicznych, to „dobro wspólnie użytkowane, celowo kształtowane przez człowieka, zgodnie ze społecznymi zasadami i wartościami - służące zaspokojeniu potrzeb społeczności lokalnych i ponadlokalnych. O publicznym charakterze przestrzeni decyduje zbiorowy sposób jej użytkowania. (…) Jest dobrem posiadającym nie tylko specyficzne cechy użytkowe, ale jest miejscem transmisji różnych produktów materialnych i niematerialnych zaspokajających różnorodne potrzeby. Z tego względu jest dobrem i zasobem o strategicznym znaczeniu dla społeczności lokalnych”.* Aby była powszechnie akceptowalna i użytkowana, jej planowanie i projektowanie powinno odznaczać się wysokim poziomem partycypacji społecznej.

* fragmenty „Karty Przestrzeni Publicznej”, dostępnej pod adresem: www.tup.org.pl, której współautorem jest Grzegorz Buczek.

(Grzegorz Buczek - architekt i urbanista, wiceprezes Towarzystwa Urbanistów Polskich)

Dobrej jakości przestrzeń publiczna stwarza warunki do kontaktów między ludźmi, jest naturalną przestrzenią spotkań. Jest to przestrzeń “dospołeczniona”.

(Marta Trakul – Masłowska Prezeska i założycielka Fundacji „Na Miejscu”)
 

Zobacz także: