Filmoteka Muzeum

Jan Świdziński

Jan Świdziński – (urodził się 23 maja 1923 roku w Bydgoszczy – zmarł 9 lutego 2014 roku w Warszawie), artysta intermedialny i performer, wykładowca i teoretyk sztuki, autor manifestu i praktyk sztuki kontekstualnej.

Ukończył malarstwo w pracowni Jana Cybisa w Wyższej Szkole Plastycznej, późniejszej Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w 1952 roku. Po studiach pracował w zespołach architektonicznych, był też grafikiem w czasopiśmie Razem. W tym czasie pogłębiał swoją wiedzę teoretyczną, na fali popularności językoznawstwa strukturalistycznego, zainteresował się logiką formalną i sposobem działania wypowiedzi. Najważniejszą jego pracą z tego okresu jest seria obrazów „Znaki semantyczne”.

Na początku lat 70. opublikował artykuł „Spór o istnienie sztuki”, który stał się ważnym tekstem dla kształtującego się w tym czasie konceptualizmu w polskiej sztuce. Brał czynny udział przy tworzeniu się galerii autorskich, był współzałożycielem Galerii Małej w Warszawie, która jako jedna z pierwszych zaczęła pokazywać fotografię. Poza tym był członkiem rady programowej galerii: „Współczesnej”, „Remont”, „Zero” w Warszawie, „Sztuki Współczesnej” we Wrocławiu i „Pole Gry” w Bolesławcu. W tym okresie nawiązał też współpracę z Warsztatem Formy Filmowej przy Szkole Filmowej w Łodzi, gdzie rozwijał refleksję dotyczącą nowych mediów.

Momentem definicyjnym dla twórczości Świdzińskiego była konferencja, którą zorganizował w Lund w 1976 roku. Przedstawił na niej, a następnie opublikował manifest „Sztuka jako sztuka kontekstualna”, który potem konsekwentnie realizował w swojej twórczości. Manifest zwracał uwagę na zależność funkcjonowania działania artystycznego od kontekstu, co było polemicznym rozwinięciem antropologicznych tez formułowanych przez amerykańskiego artystę Josepha Kosutha.

W lata 80. wyjechał na stałe z Polski – wciąż jednak uczestniczył w krajowym obiegu wystawienniczym. Nawiązał trwałą współpracę z Centrum Sztuki Le Lieu w Quebecu, które zaczęło funkcjonować zgodnie z jego postulatami sztuki kontekstualnej. W tym czasie w swoich działaniach artystycznych rozwijał autorski język performansu, wydawał liczne publikacje, prowadził wykłady na uczelniach w Calgary i Vancouver. Wraz z rozpoczęciem transformacji w 1989 roku wrócił do Polski, poważnie potraktował diagnozy stawiane na gruncie postmodernizmu – krytykował podporządkowanie sztuki dyktatowi rynku, podkreślał kondycję wyczerpania kultury i postulował równorzędne traktowanie innych kultur w kontekście postępującej globalizacji.

Na podstawie: http://swidzinski.art.pl/bio.html

Prace artysty w filmotece