NOWE FORMY GLOBALNEJ PRZEMOCY WYTWARZANE PRZEZ KAPITALIZM
Debata
Muzeum Sztuki Nowoczesnej zaprasza na debatę z udziałem Marii Świetlik i Macieja Koniecznego, którą poprowadzi Przemysław Wielgosz.
Kiedy nadzieja na przezwyciężenie neoliberalnego kapitalizmu się oddala, horyzont polityczny brunatnieje. Wraz ze wzrostem wpływów skrajnej, post-faszystowskiej prawicy w życiu publicznym zaczyna się szerzyć przemoc. Przemoc – dyskursywna, symboliczna i fizyczna – staje się odpowiedzią na lęk związany z egzystencją w świecie nieprzewidywalnych zmian, nieoczekiwanych wydarzeń i niepewnego jutra.
Prawica potrafi grać tym lękiem, tak aby nie przerodził się on w społeczny gniew i rebelię wobec panującego systemu. Wzmacnia go zatem, rozbudza i przekierowuje na najbardziej wrażliwe i podatne grupy społeczne, jak uchodźcy. Realny gniew związany z nierównościami społeczno-ekonomicznymi, wywłaszczeniami, gentryfikacją, prekarną pracą, społeczną i ekonomiczną degradacją klasy robotniczej i średniej, skanalizowany zostaje na tych, którzy zmuszeni zostali do opuszczenia swoich domów i podróży w celu zachowania podstawowych warunków do życia dla siebie i swoich rodzin. Dlatego coraz ważniejsze staje się zrozumienie archeologii zwrotu prawicowego i prawicowego populizmu.
Nie wystarczy powtarzanie tez o powracającej historii i przywoływanie schematów działania faszystowskiej i nacjonalistycznej prawicy z pierwszej połowy XX wieku; dzisiejsza prawica jedynie remiksuje dawne języki i strategie, w istocie tworząc paczłorkowy, czasem wewnętrznie sprzeczny, ale działający w praktyce projekt, który jest odpowiedzią na aktualną sytuację globalnego kapitalizmu, określonego przez finansjeryzację, ultraszybki, płynny kapitał, rozmaite formy neokolonialnego wyzysku. Przemoc zastępuje w nim skompromitowaną politykę, hierarchia formalną równość, która została realnie podważona przez neoliberalny kapitalizm, wreszcie lojalność wobec grupy etno-kulturowej wypiera identyfikację klasową i ponadetniczne formy obywatelstwa.
Nie jest to jednak abstrakcyjny, zdelokalizowany proces. Jak podaje raport Global Slavery Index, w samej Polsce w 2016 r. żyło ponad 181 tysięcy nowoczesnych niewolników. Dlaczego to zjawisko jest niewidoczne, nieobecne w debacie publicznej? Dlaczego te nieprawdopodobne dane są tak mało znane? Gdzie są w Polsce niewolnicy i o jakich sytuacjach mówimy?
Prowadzenie:
Przemysław Wielgosz ("Le Monde Diplomatique Edycja Polska")
Goście:
Maria Świetlik (Akcja Demokracja), Artur Domosławski (dziennikarz, Polityka), Maciej Konieczny (Partia Razem)
Przemysław Wielgosz
Jest dziennikarzem i publicystą lewicowym. Redaktor naczelny „Le Monde diplomatique – edycja polska” oraz serii książkowej „Biblioteka Le Monde diplomatique” Na przełomie lat 80. i 90. działał w ruchu anarchistycznym. Redagował pismo „Rewolta” i działał w polityczno-artystycznej wspólnocie Komuna Otwock. Obecnie jest redaktorem naczelnym polskiego wydania miesięcznika „Le Monde diplomatique” oraz redaktorem naczelnym serii książkowych: Biblioteki Le Monde diplomatique i Biblioteki alternatyw ekonomicznych. Redagował również półrocznik polityczno-artystyczny „Lewą Nogą”. Publikował w „Nowym Robotniku”, „Nowym Tygodniku Popularnym”, „Trybunie”, „Recyklingu Idei”, „Wiadomościach Kulturalnych”, „Przeglądzie” i „Przekroju”. Jest m.in. autorem książki "Opium globalizacji" (2004), redaktorem i współautorem książek "Koniec Europy jaką znamy" (2013) i TTIP - pułapka transatlantycka (2015). "Dyktatura długu" (2016) oraz "Realny kapitalizm. Wokół teorii kapitału monopolistycznego" (2018) i współkurator wystawy "Uchodźcy obecni-nieobecni" w galerii księgarnia/wystawa (Kraków, listopad 2016). W swoich tekstach krytykuje globalny system kapitalistyczny i światową dominację USA. Popularyzuje myśl Róży Luksemburg.
Maria Świetlik
Działaczka, aktywistka, dziennikarka, od czterech lat angażuje się w kampanie przeciwko umowom o wolnym handlu – TTIP i CETA; członkini Akcja Demokracja i związku zawodowego Inicjatywa Pracownicza.
Maciej Konieczny
Działacz na rzecz włączania obywateli w podejmowanie decyzji o ważnych dla nich sprawach. Wcześniej przepracował wiele lat na śmieciówkach między innymi jako magazynier, dziennikarz, sprzedawca, menadżer kultury, ochroniarz, tłumacz, koordynator dużych imprez i pracownik fizyczny. Równolegle działałem w ruchu ATTAC Polska na rzecz demokracji, praw pracowniczych i opodatkowania spekulantów. Jest jednym z inicjatorów i założycieli Partii Razem.