Maja Deren
Historie Filmu Awangardowego

Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Fundacja Oko na Kino, Plac Defilad, Teatr Studio, Bar Studio oraz Miasto Stołeczne Warszawa zapraszają na pierwszy pokaz filmowy z cyklu Historie Filmu Awangardowego.

Maya Deren jest określana jako najbardziej wpływowa reżyserka w historii kina. Urodzona w Kijowie w 1917 roku, stała się kluczową postacią amerykańskiej awangardy po II wojnie światowej. Stosowane przez nią strategie odnajdziemy dziś w wielu pracach feministycznych reżyserek.

Program wieczoru:
▪️ godz. 21.00 – wprowadzenie, prof. Małgorzata Radkiewicz
▪️ godz. 21.30 – pokazy filmów:
„Sieci popołudnia”, reż. Maya Deren i Alexander Hammid (1943), 14‘
„Rytuał w przetworzonym czasie”, reż. Maya Deren (1946), 14‘
„W zwierciadle Mai Deren“, reż. Martina Kudláček (2002), 104‘
 

O filmach:

• „W zwierciadle Mai Deren“ (‘In the Mirror of Maya Deren‘)

Dokumentalny film Martiny Kudláček jest próbą przedstawienia świata wewnętrznego i inspiracji legendarnej reżyserki, Mai Deren. Koncentruje się na tematach: sztuce filmowej, choreografii, tańcu, rytuale, wudu. Kudlácek pragnąc przybliżyć personę Mai Deren, przywołuje wypowiedzi twórczyń i twórców, towarzyszących Deren za życia. Przewodnikami po jej pracach są m.in. Stan Brakhage, Jonas Mekas, Katherine Dunham, Alexander Hammid i Teiji Ito.
Kudláček prezentuje unikatowy materiał filmowy, zdjęcia oraz materiały (wydruki, materiały produkcyjne), które w „W zwierciadle Mai Deren” zostały po raz pierwszy upublicznione szerokiej publiczności. Nowojorski kompozytor i muzyk John Zorn wniósł do obrazu wspaniałą partyturę muzyczną.

• „Sieci popołudnia” (‘Meshes of the Afternoon‘)

Film stworzony przez Mayę Deren we współpracy z jej mężem Alexandrem Hammidem to jedno z kluczowych osiągnięć amerykańskiego kina awangardowego. „Sieci popołudnia” uważa się za prototyp kina feministycznego. Seria onirycznych obrazów, wśród których wykorzystane zostały symbole: klucz, lustro i nóż, odczytywana jest jako proces kształtowania się kobiecej tożsamości.

• „Rytuał w przetworzonym czasie“ (‘Ritual in Transfigured Time‘)

Już tytuł filmu jest nawiązaniem do rytualnych praktyk religijnych, a zarazem przejścia jednostki z jednego stanu w drugi. W pierwszej części filmu widzimy kobietę (gra ją Maya Deren), która zwija wełnę w swoistym transie oddanym za pomocą zwolnionego tempa kamery. W kolejnej przenosimy się na bankiet, którego uczestnicy wykonują gesty utrzymane w tanecznym rytmie. Deren zaznaczała, że interesowała ją emocjonalna ciągłość ruchu różnych osób. W filmie obok Mai Deren występują m.in. Rita Christiani i Anaïs Nin.