Elastyczne praktyki. Studia przypadku performansu w przestrzeni publicznej i związanych z nimi kontrowersji w Europie Wschodniej
Wykład Natašy Petrešin-Bachelez

  • Elastyczne praktyki. Studia przypadku performansu w przestrzeni publicznej i związanych z nimi kontrowersji w Europie Wschodniej

    Lia Perjovschi, "Laces Art Academy Bucharest", 1989

Wykład Natašy Petrešin-Bachelez wchodzi w skład cyklu „Poza kadrem / poza centrum” skupiającego się na alternatywnych historiach performansu.

Przestrzeń publiczna w socjalistycznych miastach dawnej Europy Wschodniej ustrukturyzowana była przez odrębne reguły dystrybucji przestrzennej oraz różnice w wymiarze funkcjonalnym. Ze względu na deklarowaną własność państwową nad obszarami o charakterze industrialnym, komercyjnym, rekreacyjnym czy dzielnicami historycznymi, większość przestrzeni była publiczna z zasady. Zawłaszczenie ich przez niecodzienne gesty i aktywności skutkowało natychmiastową kontrowersją, a często również represjami ze strony państwa.

Kilku artystów (np. Katalin Ladik, Tamas St. Auby, Lia Perjovschi, Sanja Iveković, Tomislav Gotovac, Jiri Kovanda), którzy pracowali z ograniczeniami przestrzeni publicznej w byłej Jugosławii, Czechosłowacji, na Węgrzech i w Rumunii w latach 1970-1990, przeprowadziło serię performansów w konkretnych przestrzeniach, narażając się tym samym na fizyczne i afektywne niebezpieczeństwo.

Nataša Petrešin-Bachelez zbuduje analogię z koncepcją elastyczności - zdolnością przedmiotu lub podmiotu do relatywnie szybkiego powrotu do swojego normalnego stanu po doświadczeniu silnego nacisku lub wstrząsu, a także kontynuacji procesu samorealizacji bez znaczącego zahamowania – oraz pojęciem kontrowersji, która zdaniem Bruno Latoura może być widziana jako aktor umożliwiający debatę publiczną.

Nataša Petrešin-Bachelez – historyczka sztuki, kuratorka I wykładowczyni w École des Hautes Études en Sciences Sociales w Paryżu. Studiowała komperatystykę literacką oraz historię sztuki na Uniwersytecie w Ljubljanie i teorię sztuki w EHESS. Jako kuratorka pracowała w Centre Pompidou, Jeu de Paume, Le Plateau/FRAC Ile-de-France, Paris Photo, a w latach 2010-2012 była wicedyrektorką Les Laboratoires d’Aubervilliers. Od 2006 współorganizuje z Patricią Falguières, Elisabeth Lebovici i Hansem Ulrichem Obristem seminarium Something You Should Know w EHESS w Paryżu. Pracowała także jako kurator Lyon Biennale (2007) oraz wystaw w Gallery Škuc, Ljubljana (2004), Living Art Museum, Reykjavik (2006), De Appel, Amsterdam (2007), Transmediale, Berlin (2008), Mala galerija, Ljubljana (2010), ICI, New York (2012). Od 2011 roku pełni funkcje głównego redaktora Manifesta Journal.