Czym jest faszyzm?
Oprowadzania filozoficzne po wystawie
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zaprasza na pierwsze spotkanie w ramach cyklu oprowadzań filozoficznych po wystawie „Nigdy więcej. Sztuka przeciw wojnie i faszyzmowi w XX i XXI wieku”. Spotkanie będzie okazją do wspólnego poszukania odpowiedzi na pytanie, czym jest faszyzm?
Wystawa „Nigdy więcej” przedstawia sztukę jako formę sprzeciwu wobec faszyzmu. Sztukę antyfaszystowską można wpisać w szerszą perspektywę namysłu filozoficznego nad przyczynami i skutkami straszliwych wydarzeń (związanych z wojną i ludobójstwem), które rozegrały się w XX wieku jako konsekwencja idei faszystowskich.
Wystawa skłania do zadania filozoficznych pytań o genezę postaw faszyzujących w społeczeństwie oraz do refleksji nad sposobami zapewnienia tego, aby faszystowski epizod w dziejach świata już nigdy więcej się nie powtórzył. Słynny XX-wieczny filozof Theodor Adorno stwierdził, że pisanie wierszy po Auschwitz jest barbarzyństwem. Tymi słowami zakwestionował on możliwość tworzenia poezji i sztuki w takiej formie, jaką znamy z historii.
Jeśli sztuka jest w ogóle możliwa, to musi być silnym głosem sprzeciwu wobec tendencji faszystowskich, których nawrót obserwujemy z wielkim niepokojem współcześnie. Zapraszamy do wspólnego przyjrzenia się wystawie i refleksji nad sztuką antyfaszystowską w XX i XXI wieku z perspektywy filozoficznej.
Między sztuką a filozofią nie ma ostrej granicy, dziedziny te przenikają się, obie pomagają nam lepiej rozumieć świat, innych i nas samych. Zarówno sztuka jak i filozofia zadają nam pytania, prowokując do poszukiwania odpowiedzi, jednak różnica leży w medium – sztuka posługuje się wizualnością i doświadczeniem, natomiast filozofia jest sferą pojęć i dyskursywnego języka.
Wysiłek filozofowania trafnie wyraża metafora drogi, podejmowanie myślenia jest nieprzewidywalne, czasami pewne ścieżki prowadzą nas do pięknych widoków, a czasami pewne drogi okazują się ślepe. Żywiołem filozofii jest rozmowa, dlatego postaramy się uniknąć formy wykładu, a skupimy się na dialogowaniu. Zapraszamy do wspólnej podróży, której kierunek będzie zależał również od Państwa!
Adrian Krupa, filozof zafascynowany światem sztuki współczesnej, który szuka związków między sztuką a filozofią w celu lepszego rozumienia świata i nas samych. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego, studiował również filozofię na KU Leuven w Belgii. Zainteresowania badawcze: fenomenologia, filozofia hermeneutyczna i estetyka.
Bernard Wnuk, student MISH UW w zakresie historii sztuki i filozofii. Pasjonat sztuki polskiej po 1945 roku oraz XX-wiecznej filozofii francuskiej.