Filmoteka Muzeum

Osieki 1964
II Plener Koszaliński. Spotkanie Artystów i Naukowców

Organizatorzy II Pleneru, uwzględniając sugestie uczestników Osiek ’63, zrezygnowali z międzynarodowego charakteru spotkania na rzecz spotkania artystów z naukowcami i krytykami sztuki. Znalazło to wyraz w założeniach programowych, w których obok punktów o popularyzacji sztuki współczesnej, stworzeniu artystom warunków do podjęcia pracy twórczej w atmosferze wymiany myśli, znalazły się punkty mówiące o: „podjęciu dyskusji w dziedzinie teorii sztuki współczesnej, filozofii i estetyki”, „konfrontacji twórczej myśli artystycznej w świetle aktualnych kierunków badań naukowych w wybranych dziedzinach nauki”.

„Nowe warunki mają ułatwić konfrontacje i wzajemne przenikanie poglądów artystycznych i współczesnej myśli naukowej. Stąd nazwa: >II Plener Koszaliński – Spotkanie Artystów i Naukowców<. Ten nowy aspekt zmieniający nieco charakter imprezy, nie oznacza bynajmniej osłabienia warstwy >roboczej<, a przeciwnie – zapowiada jej wzbogacenie o ton twórczej kontrowersji jakim zabrzmieć może niejedna dyskusja. Tak więc, serdecznie witamy gości Pleneru – obok jego uczestników – będą teoretycy i krytycy sztuki oraz naukowcy.” (Informator Osieki 64)

Z Komitetem Organizacyjnym, w skład którego wchodzili: Jerzy Fedorowicz, Ignacy Bogdanowicz, Ryszard Siennicki, Ludmiła Popiel i Melania Grudniewska, współpracował Janusz Bogucki. Obradom Komitetu Organizacyjnego przewodniczył Kierownik Wydziału Kultury Prezydium WRN w Koszalinie Henryk Jaroszyk – władze dość szybko się zorientowały jak, niebezpieczne może być pozostawienie inicjatywy w rękach samych artystów. Szybko skorzystały z okazji korygując listy zaproszonych na plener o nazwiska Teresy Jakubowskiej (Warszawa) i Stanisława Poznańskiego (Poznań), jak również popierając pomysł Marii Ewy Łunkiewicz o poszerzeniu listy zaproszonych o naukowców i krytyków. Umożliwiło to zredukowanie liczby „abstrakcjonistów”, jak również zneutralizowało żądania plastyków koszalińskich domagających się „większej reprezentacji środowiska miejscowego”.
 

II Plener odbył się w Osiekach w terminie 26 sierpnia – 15 września 1964 roku, uczestniczyło w nim 26 artystów, 6 krytyków i teoretyków sztuki oraz 4 naukowców. 

W czasie trwania spotkania naukowcy wygłosili wykłady: Paweł Beylin - "Sztuka a natura", Maria Kempisty - "Cybernetyka a sztuka", Jan Żabiński - "Zoolog dla pleneru". Krytycy i teoretycy sztuki skoncentrowali się na przedstawieniu najnowszych tendencji w sztuce. Socjolog Aleksander Wallis zajął się "Społeczną i artystyczną sytuacją plastyka w czasach kultury masowej". Hanna Ptaszkowska omówiła "Najnowsze tendencje w sztuce", a Jerzy Ludwiński skoncentrował się na problemach "współczesnej wypowiedzi plastycznej". Julian Przyboś poprowadził wieczór wspomnień o I Plenerze i "Rozmowy o poezji". Janusz i Maria Boguccy oprowadzali po wystawach dydaktycznych liczne wycieczki, jakie odwiedzały Osieki. 

Plenerowi towarzyszyła wystawa prac Andrzeja Matuszewskiego, eksponowana w WDK w Koszalinie. Na terenie Ośrodka w Osiekach eksponowano wystawę poplenerową, która następnie została zaprezentowana w muzeum w Koszalinie. O wykładach i pracach osieckich dość regularnie informowała prasa lokalna.

(Opis za: Ewa Kowalska, Kalendarium plenerów osieckich 1963-1981, (w:) Awangarda w plenerze: Osieki i Łazy 1963-1981, red. Ryszard Ziarkiewicz, Koszalin 2008)