Wywracanie codzienności. Rytualna sztuka performansu w Japonii lat 60. XX wieku.
Pytania publiczności
Pierwsze spotkanie w cyklu towarzyszącym tegorocznej odsłonie programu „Performans w Muzeum”. Wykład Raijiego Kurody.
Działania performatywne wczesnej grupy Gutai pod koniec lat 50. XX wieku weszły już do światowej historii sztuki. Niewiele osób jednak wie, że przez całe lata 60. wykonano w Japonii w sumie ponad 400 performansów. Niektóre z nich były demonstracjami sztuki awangardowej w środkach masowego przekazu, inne powstawały jako improwizacje dźwiękowe z wykorzystaniem przedmiotów.
Artyści sięgali do performansu jako do sposobu krytykowania nieuwidocznionej kontroli, jakiej poddane zostało życie codzienne po upadku protestów przeciwko traktatowi „ANPO” (umowie o bezpieczeństwie zawartej przez Japonię i Stany Zjednoczone w 1952 roku) - kontroli przyćmionej sukcesami gospodarczymi kraju tego czasu. Artyści występowali na ulicach i w przestrzeniach publicznych wychodząc poza galerię, scenę czy przestrzeń prywatną. Dążyli do zakłócenia rutyny panującej w „wyczyszczonych” przestrzeniach miejskich, tym samym obnażając absurdalność marzeń o „postępie i harmonii” – haśle proponowanym przez wystawę Expo w Osace w 1970 roku.
Spośród tych działań, to „rytualne” performansy grupy Zero Jigen (Wymiar Zero) najodważniej rzucały wyzwanie zarówno „sztuce współczesnej” rozumianej jako zjawisko z kręgu sztuki międzynarodowej (czyli Zachodniej) jak i nowoczesnej, technologicznej kontroli umysłu, doprowadzając do utworzenia Expo Destruction Joint-Struggle Group (Grupy Wspólnej Walki na Rzecz Zniszczenia Expo) w 1969 roku. Prezentacja dokonań grupy Zero Jigen i ich sojuszników reprezentujących anty-artystyczne postawy na nowo określa praktyki artystyczne w Japonii lat 60., widząc w nich odpowiedź na zjawiska urbanizacji i westernizacji, które muszą być rozumiane w kontekście badania rodzimej nowoczesności zarówno w sztuce azjatyckiej, jak i – bardziej ogólnie – w sztuce spoza Europy.