Henryk Streng/Marek Włodarski
i modernizm żydowsko-polski
Wystawa skupia się na twórczości polsko-żydowskiego modernisty Henryka Strenga/Marka Włodarskiego (1898–1960), malarza aktywnego w międzywojennym Lwowie i powojennej Warszawie.
Wystawa nie jest jednak pokazem monograficznym, gdyż Streng/Włodarski to przede wszystkim postać, która rozbija stare sposoby myślenia o sztuce polskiej w XX stuleciu i wspiera dekolonizowanie wiedzy o kulturze w tej części Europy. Twórca oryginalnego modernizmu i zarazem nieortodoksyjny socrealista. Artysta czerpiący z kultury polsko-żydowskiej i ocalały z Holokaustu, który pozostał przy tożsamości zagładowej. Świadek historii obarczony dehumanizującym doświadczeniem dwóch totalitaryzmów, nazizmu i stalinizmu. Śledząc jego losy i twórczość, wystawa daje wgląd w zjawiska artystyczne o fundamentalnym znaczeniu dla Europy Środkowo-Wschodniej przed, w trakcie i po II wojnie światowej. Zamiast odniesień do awangardy francuskiej, uwidacznia lokalne adaptacje modernizmu. Zza fasadowego socrealizmu wydobywa szerokie spektrum sztuki zaangażowanej społecznie w postaci faktorealizmu lat 30. i nowoczesnej sztuki socjalistycznej z przełomu lat 40. i 50. W miejsce wykluczającej, bo zbyt jednorodnej wizji kultury polskiej podkreśla złożoną tożsamość, w której mieści się polsko-żydowsko-ukraiński tygiel kulturowy wieloetnicznego Lwowa. Stawia wreszcie w centrum uwagi graniczne doświadczenia wojenne, które odcisnęły się w artefaktach obozowych, obiektach artystycznych i ingerencjach w dzieła sztuki.
