Dokumentacja

Muzeum Otwarte 2014
Program edukacyjny

Muzeum Otwarte to program wykładów, warsztatów, spotkań i projekcji organizowanych przez Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.

Szósta edycja Muzeum Otwartego wchodzi w dialog z najnowszą odsłoną wystawy kolekcji Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. „W niedalekiej przyszłości” to prezentacja prac 48 artystów mocno zakorzenionych w otaczającej ich rzeczywistości, którą chcą rozumieć, komentować, często też zmieniać. Wspólnym mianownikiem pokazywanych prac jest zmiana w kulturze, jaką przyniosły emancypacyjne dyskursy równościowe rozluźniające tradycyjne granice i hierarchie, a zwłaszcza pojęcia płci, rodziny, religii, narodu, rasy czy przestrzeni publicznej.

Lokalnym kontekstem tego wyboru jest powracający jak bumerang w polskiej debacie publicznej spór o gender. Dlaczego „jak bumerang”? Traktowany jak narzędzie w politycznej walce, a nie właściwy temat, spłaszczany, nieustannie przechwytywany przez różnych aktorów polskiego życia publicznego – spór ten mija się ze swoim przedmiotem i w żaden sposób nie dotyka jego sedna. To nieustanne powracanie do punktu wyjścia, parafraza zamiast rozumienia, mistyfikacja zamiast rzeczowej dyskusji ucinają drogę wszelkiej realnej społecznej wymianie. W ten sposób spór ten jest najbardziej ewidentnym znakiem wciąż nieodrobionej w Polsce – od przemian 1989 roku – lekcji równości.

Wystawa „W niedalekiej przyszłości” oraz towarzyszący jej program spotkań to próba zbudowania szerokiego kontekstu (historycznego, społecznego i kulturowego) dla kluczowych pytań o sposoby i formy indywidualnego oraz społecznego upodmiotowienia. Prezentowani artyści, a z nimi zaproszeni goście, na różnych poziomach podejmą tematy płci, rasy i klasy, na przecięciu których wyznaczane są tak społeczne struktury, jak i bariery.

Program Muzeum Otwartego inspiruje się teorią Formy Otwartej Oskara Hansena. W jego duchu kładziemy nacisk na proces wspólnego uczenia się, który zastępuje tradycyjne hierarchiczne przekazywanie wiedzy. Inspirujemy się również Hansenowskim zanegowaniem prymatu specjalistów, dążeniem do ciągłego przekładania ich wiedzy na kategorie zrozumiałe dla wszystkich. Nie obawiamy się wkraczać na zasadzie „publicznego amatora” w zamknięte „czarne pudełka” wiedzy specjalistycznej, rozbrajając je w imieniu naszej publiczności. Ważne są dla nas również budowa wspólnego słownika dla profesjonalistów różnych dziedzin i współpraca między nimi. Muzeum Otwarte to muzeum otwartej wiedzy.