Dokumentacja

Letni program wydarzeń
Wokół wystaw "After Year Zero" i "Gdyby dwa morza miały się spotkac"

Muzeum Sztuki Nowoczesnej zaprasza na letni cykl dyskusji towarzyszących aktualnym wystawom: "After Year Zero" oraz "Gdyby dwa morza miały się spotkać".

W połowie XX wieku proces dekolonizacji niósł nadzieję na emancypację – formuła „trzeciej drogi” poza radzieckim komunizmem i zachodnim kapitalizmem inspirowała modernizujące się i poszukujące własnego głosu społeczeństwa Afryki i Azji, ale także rozczarowaną eksperymentem politycznym ZSRR lewicę Zachodu. Arabska Wiosna kilkadziesiąt lat później również dawała przykład ruchom emancypacyjnym – zwłaszcza licznym ruchom Occupy.

W zachodniej debacie publicznej z czasem przeważyły jednak samozadowolenie pomieszane z trwożnym sceptycyzmem. Dla części komentatorów rewolty na południowym brzegu Morza Śródziemnego świadczyć miały o wyższości zachodniego modelu liberalnej demokracji, za który rzekomo byli gotowi umierać zbuntowani przeciw dyktaturom obywatele krajów arabskich od Tunezji po Syrię. Sceptycy przestrzegali, że obalenie autorytarnych reżimów – często obciążonych współpracą z Zachodem – wywoła polityczny chaos i wzmocni religijny fundamentalizm, w efekcie zaś przyniesie falę niekontrolowanej imigracji na kontynent europejski.

Unia Europejska, niezdolna odpowiedzieć na te wyzwania wydaje się zamieniać w oblężoną twierdzę, zamykającą granice i własną tożsamość; nawet w liberalnych mediach panuje atmosfera „starcia cywilizacji”. W sferze publicznej i w potocznych stereotypach orientalne klisze powracają z niespodziewaną mocą.

Czym Państwo Islamskie to projekt cywilizacyjny z pretensjami do podboju świata? A może raczej późna konsekwencja zachodniej kolonizacji? Czy świat arabski i afrykański miał kiedykolwiek szansę na swoją „trzecią drogę” rozwoju – i jak ma się do niego współczesna „pomoc rozwojowa”? Czy zasadnicze różnice kulturowe i obyczajowe faktycznie przebiegają podług granic „wielkich religii? I wreszcie – co nasze wyobrażenia o muzułmańskich, arabskich czy afrykańskich sąsiadach Europy mówią o polskim społeczeństwie?

O tym wszystkim dyskutować będziemy na podstawie dwóch wystaw – „After Year Zero” oraz „Gdyby dwa morza miały się spotkać”. O współczesności Afryki i Bliskiego Wschodu w kontekście historii wielkich ruchów emancypacyjnych tego regionu Patrycji Sasnal oraz Michałowi Sutowskiemu opowiadać będą zaproszeni goście.