Manilusy (1-39/39)

"Neologizm manilus jest zbitką pierwszych sylab MANIfestu LUStrzanego - tekstu, w którym Włodzimierz Borowski tłumaczy intencje i cele wykorzystania lustrzanych pasm. Manilus zazwyczaj składał się z osadzonego na drewnianym stelażu podłużnego lustra, które łączono z dość przypadkowo dobieranymi przedmiotami np. z łyżką, kawałkami futra. [...] Przez dosłowne wykorzystanie w manilusach iluzji (odbicie lustrzane), Borowski poddał krytyce funkcję reprezentacji w sztuce, zanegował sens dalszej egzystencji malarstwa jako artystycznego medium. Lustrzanych pasm nie należy rozumieć jako dzieł sztuki, lecz jako rekwizyty, instrumenty służące do wywołania odpowiedniego stopnia koncentracji niezbędnej do doznania sztuki"

(Luiza Nader, Słownik terminów, [w:] Grupa Zamek. Lublin 1956-1960. Doświadczenie struktur; Włodzimierz Borowski. Metamorfozy, Łódź 2002)

 

„W 1963 r. powstają „Manilusy” od słów „Manifest Lustrzany”. Kawałkuję i zwielokrotniam człowieka pasami luster, dodaję jego odbiciu różne akcesoria i obserwuję go”

(Włodzimierz Borowski, Pole Gry, Warszawa 1972, s.6)