Project Space: Stage and Twist
Anna Molska i Ciprian Mureşan
„Stage and Twist”, wspólna wystawa dwójki młodych artystów Anny Molskiej i Cipriana Mureşana, to wynik współpracy instytucjonalnej pomiędzy Tate Modern w Londynie i Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, do której Muzeum zostało zaproszone jako pierwsza instytucja z Europy Środkowo-Wschodniej.
Co roku Tate Modern zaprasza instytucje sztuki z całego świata do wspólnego realizowania projektu wystawienniczego. Celem współpracy jest pokazanie młodych, wschodzących postaw artystycznych i daje szanse młodym kuratorom obydwu instytucji zdobycia międzynarodowego doświadczenia zawodowego.
Tytuł wystawy odnosi się do strategii artystycznej Molskiej i Mureşana, w której obydwoje w przewrotny sposób odnoszą się do przeszłości, szczególnie do tradycji awangardowej, z której się wywodzą, i którą w sposób krytyczny problematyzują.
W swoich wczesnych filmach Anna Molska przywołuje pojęcie rosyjskiej awangardy artystycznej oraz wpisanego weń założenia, że sztuka może zmieniać społeczeństwo. W Tanagramie (2006) Molska przedstawia parę młodych, muskularnych mężczyzn, którzy na białej przestrzeni podłogi układają z chińskiego tangramu Czarny kwadrat Kazimierza Malewicza (1915) - jedno z najważniejszych przedstawień rosyjskiej awangardy XX wieku. W pracy W=F*s(Praca) i P=W:t (Moc), dwukanałowej instalacji z 2008 roku, artystka zaprosiła grupę robotników z okolic Orońska do ustawienia w szczerym polu piramidalnej rzeźby. Po skończonej pracy robotnicy dumnie pozują na rzeźbie nawiązując do słynnego zdjęcia Aleksandra Rodczenki Piramida męska z 1936 roku. W Hekatombie (2011), najnowszym filmie Molskiej, artystka nawiązuje do ludowych wierzeń i przedstawień dotyczących śmierci.
Rumuński artysta Ciprian Mureşan zajmuje się rzeźbą, wideo, instalacją i rysunkiem. W swoich pracach często odnosi się do zachodniej historii sztuki współczesnej, szczególnie drugiej awangardy, nieobecnej w systemie kształcenia na rumuńskich uczelniach artystycznych oraz literatury. W pracy Skok w pustkę po trzech sekundach (2004) Mureşan odgrywa słynny performans francuskiego artysty Yvesa Kleina, w którym ten w rozpostartymi ramionami rzuca się w przestrzeń w wyzwalającym geście artystycznym. W pracy Mureşana oglądamy performans Kleina zredukowany do jego fizycznych konsekwencji – ciało artysty z rozpostartymi ramionami leży nieruchomo, chwilę po tym jak uderzył on o ziemię. Wideo 4’33’’ to hołd dla słynnych czterech minut i trzydziestu trzech sekund ciszy amerykańskiego artysty Johna Cage’a. W pracy tej Mureşan filmuje opuszczoną fabrykę Uzina Tractorul Brasov (UTB), jeden z największych budynków przemysłowych tej części Europy, która po 1989 roku upadła w nieudanym procesie prywatyzacji.
Centralna praca wystawy - Niepoprawni wierni (Incorrigible Believers) z 2009 roku - odnosi się do nieukończonej powieści Franza Kafki Zamek. Rzeźba przypomina kształtem miniaturowy kościół z dwoma rzędami ławek po każdej stronie skierowanymi w kierunku ambony, na której zamiast Biblii znajduje się powieść Kafki. Mureşan na dwóch stronach dopisuje zakończenie powieści, w której K. opuszcza wioskę w akcie sprzeciwu wobec niewzruszonej władzy zamku.
Wystawa „Stage and Twist” inauguruje otwarcie nowej przestrzeni Tate o nazwie Project Space (dawna Level 2 Gallery) dedykowanej pokazywaniu młodej, eksperymentującej sztuki międzynarodowej, do której zapraszani są młodzi artyści i kuratorzy z całego świata.