Július Koller
One Man Anti Show

To druga odsłona wystawy Júliusa Kollera „?” prezentowanej w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie między 25 września 2015 a 10 stycznia 2016 roku. Wystawa prezentuje nowe spojrzenie 
na twórczość słowackiego artysty Júliusa Kollera (1933–2007) – postaci ikonicznej 
dla historii neo- i postawangardy, wszechstronność, skalę oraz konceptualny rygor jego prac, a także szeroki wachlarz metod twórczych, proponując nowe podejście do interpretacji tej twórczości. 

Począwszy od 1969 roku znak zapytania („?”) pełnił dla Júliusa Kollera rolę podpisu, tematu i medium, stanowił dla artysty uniwersalny symbol zwątpienia, którego wymowa nie ograniczała się jedynie do kontestowania sytuacji politycznej i społecznej ówczesnej Czechosłowacji. W twórczości Kollera znak zapytania wielokrotnie powraca jako wyraz niepewności, kwestionowania gnębiącej siły hegemonicznego aparatu państwa oraz technologicznych fantazji późnego modernizmu, a także jako 
znak-komunikat artysty dla ludzkości. 

W połowie lat 60. XX wieku Koller opublikował swój pierwszy manifest: „Antyhappening (System subiektywnej obiektywności)”. Antyhappeningiem nazywał działania należące 
do rozmaitych obszarów życia: jego pracy jako malarza, służby wojskowej, uprawiania sportu, życia w związku, działalności pedagogicznej. Począwszy od 1967 roku artysta tworzył obiekty-obrazy malowane białą farbą lateksową. To w nich po raz pierwszy pojawia się znak zapytania, który 
stanie się później uniwersalnym symbolem kwestionowania codzienności. W 1970 roku, dwa lata po stłumieniu praskiej wiosny przez wojska Układu 
Warszawskiego, artysta wprowadził do swojej twórczości skrót „U.F.O.”, który oznaczał “Uniwersalno-Kulturowe Operacje Futurologiczne” („Universal-Cultural Futurological 
Operations”). 

Tenis i ping-pong to nie tylko kolejne motywy, które powracają w twórczości Kollera, 
ale także „sytuacja kulturowa” i wypowiedź polityczna. Artysta rysuje korty tenisowe 
na kartkach pocztowych, odtwarza zarys kortu kredą, zamiast na wystawę, zaprasza widzów na rozgrywki tenisa stołowego w galerii. Dla Kollera ścisłe zasady gry i procedury sportowe odwołują się do demokratycznego „fair-play” o jednoznacznie ustalonych regułach, a także są idealnym wyrazem jego utopijnych idei w świecie kształtowanym przez arbitralne decyzje polityczne.