Ćwiczenia z kreatywności
Przestrzenie emancypacyjnej edukacji

Ćwiczenia z kreatywności

Jak przełamać rutynę systemu edukacyjnego, w którym nauczanie ex cathedra i przyswajanie faktów są nadal głównymi formami zdobywania wiedzy?

Sięgając do przykładów ze sztuki i architektury, wystawa „Ćwiczenia z kreatywności” pokazuje, jak otwarte i uczestniczące formy uczenia się, takie jak różne techniki montażu, ćwiczenia ruchowe, utopijne modele architektoniczne, gry oparte na komunikacji niewerbalnej czy kolektywne działania mogą stać się inspiracją dla wyobraźni oraz początkiem budowania eksperymentalnych i demokratycznych wspólnot.

Tytuł wystawy odnosi się do nazwy kursu artystycznego prowadzonego w latach 1975 – 1977 w Budapeszcie przez Miklósa Erdély’ego i Dórę Maurer. Śledząc bliskie im przykłady transdyscyplinarnych kół samokształceniowych z lat 70-tych i wcześniejsze eksperymenty pedagogiczne związane ze środowiskami Bauhausu, Black Mountain Collage czy Międzynarodówki Sytuacjonistów, wystawa odkrywa edukacyjny potencjał sztuki i włącza się we współczesne debaty na temat zwrotu edukacyjnego w sztukach wizualnych czy urynkowienia kreatywności.

Prezentując alternatywne metody edukacji artystycznej w kontekście pedagogiki krytycznej i emancypacyjnej, wystawa definiuje kreatywność jako formę działania, które jest wcielane w życie, gdy sieć relacji i ról otaczających jednostkę zostaje zerwana. Nie jest to cecha ani umiejętność, którą można rozwinąć, ale międzyludzka forma działania, która umożliwia krytyczne, wspólnotowe uczenie się. Nie oznacza biernego przyswajania informacji, ale (inter)aktywne kształtowanie osobowości i relacji interpersonalnych oraz upodmiotowienie grup i jednostek, tak, by mogły stać się krytycznymi i odpowiedzialnymi aktorami społecznymi.

Wystawa gromadzi przykłady działań edukacyjnych artystów i architektów, którzy, podobnie jak wpływowi reformatorzy edukacji, tacy jak Paolo Freire czy Ivan Illich, szukali nowych metod uczenia się, które stymulowałyby społeczne zaangażowanie i formowanie się podmiotów politycznych. Korzystając z diagramów, pomocy wizualnych, aparatów dydaktycznych, alternatywnych metod nauczania, przestrzeni pedagogicznych eksperymentów oraz procesów budujących wspólnotę, artyści i architekci, tacy jak Robert Filliou, Lygia Clark, Oskar Hansen czy Tamás Szentjóby wskazywali nowe modele budowania otwartego społeczeństwa.

Architektura wystawy zaprojektowana przez Tamása Kaszása nawiązuje do „Poipoidromu” Roberta Filliou i Joachima Pfeufera, instalacji architektonicznej zaprojektowanej w latach 60-tych XX wieku, która w swojej przestrzeni odzwierciedlała kolejne etapy procesu twórczego. Jedno z jej pomieszczeń, gabinet Poipoi, gromadził odniesienia kulturowe, które miały za zadanie wzbogacać dalsze procesy twórcze. Wystawa, będąca sama w sobie gabinetem Poipoi, również traktuje działania edukacyjne artystów i architektów jako źródło inspiracji, oferując publiczności możliwość wypróbowania ich podczas warsztatów organizowanych przez muzealnych edukatorów.

Wystawa zawiera prace i odniesienia do twórczości takich artystów, architektów i teoretyków, jak: Grupa 143, Josef Albers, Imre Bak, Joseph Beuys, George Brecht, Guy Debord, Miklós Erdély, Escuela de Valparaíso, ex-artists collective (Tamás Kaszás - Anikó Loránt), Robert Filliou i Joachim Pfeufer, Paolo Freire, Yona Friedman, R. Buckminster Fuller, Lujza Gecser, Oskar Hansen, Hannah Higgins, Ivan Illich, grupa INDIGO, Asger Jorn, Paul Klee, Attila Kotányi, KwieKulik, Dóra Maurer, Constant Nieuwenhuys, Plágium2000, Alma Siedhoff-Buscher, kolektyw SIGMA, International Parallel Union of Telecommunication (Trustee in bankruptcy: Tamás St.Turba), Raoul Vaneigem, Judit Vas/Ferenc Mérei. 

Wystawa jest kontynuacją projektu, który był wcześniej pokazywany w Galerie für Zeitgenössische Kunst w Lipsku (2014) i w tranzit.hu w Budapeszcie (2015).

Kuratorki

Dóra Hegyi
Zsuzsa László

Współpraca kuratorska

Aleksandra Kędziorek
Franciska Zólyom

Współpraca

Alina Serban
Sándor Hornyik
Misko Suvakovíc
Artpool Art Research Center Budapest

Dodatkowa kwerenda

Iga Winczakiewicz (Warszawa)
Orsolya Barna (Budapeszt)

Projekt architektury wystawy

Tamás Kaszás

Opracowanie graficzne

Grupa Projektor

Produkcja

Katarzyna Białach

Opieka administracyjna

Mateusz Maleszewski

Produkcja techniczna

Łukasz Pałuski, Mateusz Wójcik, Szymon Ignatowicz, Artur Jeziorek,
Marek Franczak, Paweł Sobczak, Marcin Szubiak

 

Dokumentacja fotograficzna:

Zobacz więcej zdjęć

Zobacz także:

Archiwalne Wydarzenia towarzyszące wystawie:

DzieńGodzinaNazwa wydarzeniaMiejsce wydarzenia
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie kuratorskie Po wystawie „Ćwiczenia z kreatywności"
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
12:30 Warsztaty Po co dzieciom artyści?Oskar Hansen i Forma Otwarta
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Sala na Pańskiej
Pańska 3, Warszawa
14:00 Wydarzenie Niedzielne oprowadzaniepo wystawie „Ćwiczenia z kreatywności”
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie w języku angielskimPo wystawie „Ćwiczenia z kreatywności”
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Niedzielne oprowadzaniepo wystawie „Ćwiczenia z kreatywności”
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie w języku angielskimPo wystawie „Ćwiczenia z kreatywności”
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
12:30 Warsztaty Po co dzieciom artyści?Yona Friedman i Superstruktury
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Sala na Pańskiej
Pańska 3, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Niedzielne oprowadzaniepo wystawie „Ćwiczenia z kreatywności”
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie w języku angielskimPo wystawie „Ćwiczenia z kreatywności”
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Niedzielne oprowadzaniepo wystawie „Ćwiczenia z kreatywności”
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie w języku angielskimPo wystawie „Ćwiczenia z kreatywności”
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
12:30 Warsztaty Po co dzieciom artyści?Lygia Clark: przedmioty a zmysły
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Sala na Pańskiej
Pańska 3, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Niedzielne oprowadzaniepo wystawie „Ćwiczenia z kreatywności”
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie w języku angielskimPo wystawie „Ćwiczenia z kreatywności”
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Niedzielne oprowadzaniepo wystawie „Ćwiczenia z kreatywności”
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
18:00 Warsztaty Ćwiczenia z kreatywności. Praktycznie dla dorosłych cz. 1Warsztaty dla dorosłych
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie w języku angielskimPo wystawie „Ćwiczenia z kreatywności”
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
12:30 Warsztaty Po co dzieciom artyści?Bruno Munari i zabawy ze sztuką
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Sala na Pańskiej
Pańska 3, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Niedzielne oprowadzaniepo wystawie „Ćwiczenia z kreatywności”
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
18:00 Warsztaty Ćwiczenia z kreatywności. Praktycznie dla dorosłych cz. 2Warsztaty dla dorosłych
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
18:00 Oprowadzanie Prawo do kreatywnościOprowadzanie tematyczne
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie w języku angielskimPo wystawie „Ćwiczenia z kreatywności”
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Niedzielne oprowadzaniepo wystawie „Ćwiczenia z kreatywności”
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
18:00 Warsztaty Kreatywność dzieci w działaniu: cele, metody, narzędziaWarsztaty dla dorosłych
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie w języku angielskimPo wystawie „Ćwiczenia z kreatywności”
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
12:30 Warsztaty Po co dzieciom artyści?Dziecięcy instytut permanentnej kreacji
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Sala na Pańskiej
Pańska 3, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Niedzielne oprowadzaniepo wystawie „Ćwiczenia z kreatywności”
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie w języku angielskimPo wystawie „Ćwiczenia z kreatywności”
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa
14:00 Oprowadzanie Niedzielne oprowadzaniepo wystawie „Ćwiczenia z kreatywności”
W cyklu „Ćwiczenia z kreatywności”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Pańska 3, Warszawa