Wykład T. J. Clarka
„Picasso and Terror”

  • Wykład T. J. Clarka

    Wojciech Fangor, "Guernica" (kopia obrazu Pabla Picassa), 1955. Dzięki uprzejmości Muzeum Niepodległości w Warszawie, fot. Daniel Chrobak, 2019.

Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zaprasza na wykład brytyjskiego historyka sztuki, T. J. Clarka, który będzie częścią programu publicznego do wystawy „Nigdy więcej. Sztuka przeciw wojnie i faszyzmowi w XX i XXI wieku”.

T. J. Clark wykładał na wielu uczelniach w Wielkiej Brytanii i USA, w tym na University of Essex, Camberwell School of Art, U C L A, University of Leeds, Harvard University, a od 1988 roku w Berkeley. Podczas wykładu w Muzeum na Pańskiej opowie on o najsłynniejszym obrazie Pabla Picassa, Guernice

Guernica Picassa to obraz wciąż żywy w rzeczywistości politycznej XXI wieku. W naszej kulturze stał się on reprezentacją sceny tragedii – walki z przemocą ze strony państwa i narzuconym siłą konformizmem, wciąż stanowi potężny symbol. Obraz ten jest wznoszony jako transparent, wykorzystywany jako komiks, malowany sprayem na murach od Kalkuty po Gazę. Dlaczego tak jest?

Podczas wykładu spojrzymy ponownie na Guernikę w relacji do pojęcia tragedii, a w szczególności do wagi, jaką w tragedii przykłada się do emocji współczucia i grozy. Głównym tematem sztuki Picassa od połowy lat 20. XX wieku stała się przemoc – jej realność, zgroza, jaką ze sobą niesie, a także fascynacja nią. Artysta był oskarżany (i nadal jest) o niezdrową obsesję na punkcie zła tkwiącego w człowieku, tym bardziej odstręczającą, że bezustannie przenikają się tam wzajemnie przemoc i seks. Czy to oskarżenie było słuszne? Do pewnego stopnia na pewno tak. Jak z takiego podłoża wyłoniła się Guernica? Jaki obraz cierpienia, grozy, destabilizacji, ale również wspólnoty i człowieczeństwa proponuje ten obraz?

T. J. Clark

jest emerytowanym profesorem na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley. Urodził się w Bristolu w Anglii w 1943 roku. Uzyskał tytuł naukowy z historii nowożytnej na Cambridge, a następnie obronił doktorat z historii sztuki w Courtauld Institute of Art na Uniwersytecie Londyńskim. Wykładał w wielu miejscach w Wielkiej Brytanii i USA, w tym na Uniwersytecie Essex, Camberwell School of Art, Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles, Uniwersytecie w Leeds, Uniwersytecie Harvarda, a od 1988 roku w Berkeley.

Jest autorem serii książek o sztuce nowoczesnej, a także społecznym i politycznym wymiarze sztuki: The Absolute Bourgeois: Artists and Politics in France 1848-1851 (1973); Image of the People: Gustave Courbet and the 1848 Revolution (1973); The Painting of Modern Life: Paris in the Art of Manet and his Followers (1984); Farewell to an Idea: Episodes from a History of Modernism (1999); oraz Picasso and Truth: From Cubism to „Guernica” (2013). Przez długi czas był związany z Retort, grupą artystów i aktywistów z rejonu zatoki San Francisco. Był częściowo odpowiedzialny za wydaną przez grupę w 2005 roku książkę Afflicted Powers: Capital and Spectacle in a New Age of War. W 2013 roku w Brazylii ukazała się broszura o stanie lewicowej polityki w XXI wieku pt. Por uma esquerda sem futuro (oparta na eseju 'For a Left with No Future' opublikowanym po raz pierwszy w New Left Review). Poprzedziła ją publikacja Modernismos: Ensaios sobra política, história e teoria da arte (2007, pod red. Sônii Salzstein). Książki i eseje Clarka zostały przetłumaczone na kilkadziesiąt języków.

Jego opis procesu oglądania dwóch obrazów Poussina, The Sight of Death: An Experiment in Art Writing, ukazał się w 2006 roku. Przez kilka ostatnich lat publikował regularnie teksty krytyczne o sztuce w London Review of Books. W 2013 roku był jednym z kuratorów (obok Anne M. Wagner) wystawy Lowry and the Painting of Modern Life w Tate Britain i współpracował nad książką pod tym samym tytułem. W 2017 roku z okazji 80. rocznicy bombardowania Guerniki był współkuratorem (z Anne M. Wagner) wystawy w muzeum Reina Sofia w Madrycie pod tytułem: Pity and Terror: Picasso on the Path to „Guernica”. Wystawie towarzyszyła książka pod tym samym tytułem.

Książka Heaven on Earth: Painting and the Life to Come, z rozdziałami o Bruegelu, Giotto, Poussinie and Veronesego, ukazała się jesienią 2018 roku. W przygotowaniu jest książka pod tytułem The Thing Itself: Cézanne, Pissarro, Matisse

Zobacz także:

Wystawa i inne archiwalne wydarzenia towarzyszące:

DzieńGodzinaNazwa wydarzeniaMiejsce wydarzenia
15:00 Oprowadzanie Popołudnie w Muzeumz wystawą „Nigdy więcej. Sztuka przeciw wojnie i faszyzmowi w XX i XXI wieku” MUZEUM nad Wisłą
Wybrzeże Kościuszkowskie 22 (Skwer Kpt. S. Skibniewskiego "Cubryny"), Warszawa
16:00 Oprowadzanie Dojrzali Wspanializapraszają na wspólne oglądanie wystaw z Robertem Jaroszem MUZEUM nad Wisłą
Wybrzeże Kościuszkowskie 22 (Skwer Kpt. S. Skibniewskiego "Cubryny"), Warszawa
12:30 Oprowadzanie Gdy sztuki piękne nie zawsze są piękneRozmowy o wystawie „Nigdy więcej” MUZEUM nad Wisłą
Wybrzeże Kościuszkowskie 22 (Skwer Kpt. S. Skibniewskiego "Cubryny"), Warszawa
18:00 Oprowadzanie Piątkowy wieczór z wystawą„Nigdy więcej. Sztuka przeciw wojnie i faszyzmowi w XX i XXI wieku” MUZEUM nad Wisłą
Wybrzeże Kościuszkowskie 22 (Skwer Kpt. S. Skibniewskiego "Cubryny"), Warszawa
11:00 Warsztaty Emesenki: Uwolnij kolor!Sztuka dla najmłodszych MUZEUM nad Wisłą
Wybrzeże Kościuszkowskie 22 (Skwer Kpt. S. Skibniewskiego "Cubryny"), Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie w języku angielskimpo wystawie „Nigdy więcej. Sztuka przeciw wojnie i faszyzmowi w XX i XXI wieku” MUZEUM nad Wisłą
Wybrzeże Kościuszkowskie 22 (Skwer Kpt. S. Skibniewskiego "Cubryny"), Warszawa
16:00 Oprowadzanie Sobota z wystawą„Nigdy więcej. Sztuka przeciw wojnie i faszyzmowi w XX i XXI wieku” MUZEUM nad Wisłą
Wybrzeże Kościuszkowskie 22 (Skwer Kpt. S. Skibniewskiego "Cubryny"), Warszawa
18:00 Oprowadzanie Oprowadzanie filozoficzne o zmierzchupo wystawie „Nigdy więcej. Sztuka przeciw wojnie i faszyzmowi w XX i XXI wieku” MUZEUM nad Wisłą
Wybrzeże Kościuszkowskie 22 (Skwer Kpt. S. Skibniewskiego "Cubryny"), Warszawa
14:00 Oprowadzanie Niedzielny spacer po wystawie„Nigdy więcej. Sztuka przeciw wojnie i faszyzmowi w XX i XXI wieku” MUZEUM nad Wisłą
Wybrzeże Kościuszkowskie 22 (Skwer Kpt. S. Skibniewskiego "Cubryny"), Warszawa