Powojenny modernizm
Dziedzictwo warte zachowania

  • Powojenny modernizm

    Pawilon Chemii. Zdjęcie dzięki uprzejmości Narodowego Archiwum Cyfrowego

Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Oddział w Warszawie, Miasto Jest Nasze, Tu było, tu stało oraz Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zapraszają na debatę z udziałem aktywistów, konserwatorów i historyków architektury poświęconą konkretnym rozwiązaniom, jakie można podjąć dla ochrony dziedzictwa modernizmu.

Przez dwie poprzednie dekady z przestrzeni Warszawy znikały budynki będące dobrymi przykładami powojennej architektury modernistycznej. Żegnaliśmy się, nierzadko bardzo emocjonalnie, z warszawskimi pawilonami handlowymi, kinowymi czy dawnymi domami towarowymi. Trudno w zasadzie wskazać przykład budynku tego typu, który doczekałby się dobrej i trwałej zmiany funkcji, porządnego remontu albo nad którym nie ciążyłoby widmo sprzedanej działki z gotową wizualizacją nowego wieżowca. 

17.00 Obiekty zasługujące na ochronę konserwatorską – slajdowisko Michała Krasuckiego

O godz. 17:00 Michał Krasucki, z-ca Stołecznego Konserwatora Zabytków przedstawi grupę kilkudziesięciu budynków modernistycznych, powstałych w latach 40.-70., które zasługują na ochronę konserwatorską. Są to obiekty będące już dziełem epoki minionej, ale o różnym stopniu wartości i przekształceń. O tym, czy i które znajdą się w gminnej ewidencji zabytków będziemy dyskutować w ciągu najbliższych tygodni.

18.00 Powojenny modernizm. Dziedzictwo warte zachowania – debata

O godz. 18.00 rozpocznie się debata „Powojenny modernizm. Dziedzictwo warte zachowania”. Jej punktem wyjścia będzie obserwowane od dwóch dekad wzmożone zainteresowanie powojenną architekturą modernizmu, który przestał być postrzegany przez pryzmat poprzedniego ustroju. Odbyło się wiele debat i dyskusji, powstało trochę książek i artykułów prasowych. Powojenna architektura przestała być widziana jako część minionej rzeczywistości politycznej, a stała się po prostu częścią polskiego dorobku myśli architektonicznej, twórczości plastycznej, rozwiązań inżynierskich. Wielokrotnie dyskutowano nad wartością konkretnych obiektów, z biegiem czasu coraz częściej wspominano z rozżaleniem te, których już nie ma, proponowano różne rozwiązania mające na celu jakąś ochronę.

Dzisiaj tych przykładów architektury handlowej pozostało już bardzo niewiele. Nie zamierzamy już zastanawiać się, czy ochrona jest potrzebna czy nie – jesteśmy o tym przekonani. Nie zamierzamy prowadzić dyskusji, która nie sprowokuje konkretnych działań – debatę wykorzystamy jako element tych zabiegów. Znaleźliśmy się w czasie, który jest ostatnim momentem, aby wprowadzić realne i skuteczne rozwiązania. Nie chcemy doprowadzić do sytuacji, w której historię polskiej i warszawskiej architektury powojennej będziemy mogli poznawać tylko połowicznie, w sposób upośledzony na podstawie fotografii i opisów, bo wiemy, że najpełniejsze doświadczenie budynków to zetknięcie się z nimi fizycznie.

W debacie wezmą udział:

  • Barbara Jezierska (Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków),
  • Michał Krasucki (z-ca dyr. Stołeczny Konserwator Zabytków),
  • Patrycja Jastrzębska (Tu było, tu stało, Stowarzyszenie Masław), 
  • Alicja Gzowska (MNW Królikawnia), 
  • Tomasz Fudala (Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie).

Spotkanie poprowadzą:

  • Filip Spek (Miasto Jest Nasze),
  • Katarzyna Zalasińska (Towarzystwo Opieki nad Zabytkami).