Oprowadzanie gościnne dr Karoliny Rychter po wystawie „Czym jest Oświecenie?”
Oświecenie – niedokończony projekt?

  • Oprowadzanie gościnne dr Karoliny Rychter po wystawie „Czym jest Oświecenie?”

    Camille Henrot, "L'Hydre Aristocratique" / "Hydra arystokratyczna", 2018, gwasz, papier. Dzięki uprzejmości artystki.

Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zaprasza na gościnne oprowadzanie dr Karoliny Rychter, towarzyszące bieżącej wystawie „Czym jest Oświecenie? 200 lat Gabinetu Rycin BUW”.

Programem Oświecenia było odczarowanie świata: uwolnienie człowieka od cierpienia i strachu wynikających z przesądów i niewiedzy, a także od okrucieństwa biologicznego cyklu przyrody. Filozofowie oświeceniowi głęboko wierzyli w zbawczą moc rozumu – wcielali w życie Kantowskie hasło Sapere aude! – i byli przeświadczeni, że ludzie są z natury racjonalni. Owa racjonalność zaś była wedle ściśle związana ze szczęściem i dobrem moralnym. Ta wizja człowieka stanowiła podstawę bezgranicznej wiary w postęp. Dziś – po doświadczeniach dwóch wojen światowych i Holocaustu – ta wiara wydaje nam się, najłagodniej mówiąc, niedojrzała, bezrefleksyjna i naiwna. Mamy świadomość dialektyki oświecenia i poddaliśmy rozum surowej krytyce, ujawniając jego tendencje do jednostronności, wykluczenia i chęci panowania. Czy oznacza to, że powinniśmy odrzucić Oświecenie? Czy też raczej – jak uważał jeden z jego największych XX-wiecznych obrońców, Jürgen Habermas – powinniśmy potraktować je jako ,,niedokończony” projekt, którego nie możemy odrzucić, ale który powinniśmy uzupełnić i skorygować?

W czasie spotkania porozmawiamy o poglądach Immanuela Kanta, Denisa Diderota, Woltera, Olimpii de Gouges, Mary Wollstonecraft, Theodora Adorna, Maxa Horkheimera, Jürgena Habermasa. Zastanowimy się także nad takimi fenomenami składającymi się na dziedzictwo Oświecenia jak: egalitarne społeczeństwo, równouprawnienie, rewolucja (wiara, że zmiana porządku społecznego jest możliwa), sekularyzacja, naukowy pogląd na świat, nowoczesny uniwersytet i nowoczesne muzeum, samokrytyczne spojrzenie na własną kulturę i społeczeństwo.

Karolina Rychter

doktor filozofii związana z Instytutem Filozofii i Kolegium Artes Liberales UW, zajmuje się badaniem związków między filozofią a literaturą oraz szeroko pojętą filozofią kultury.

Wystawa i inne archiwalne wydarzenia towarzyszące:

DzieńGodzinaNazwa wydarzeniaMiejsce wydarzenia
18:30 Wykład Wykład Adama LipszycaOświecenie w zwierciadle spekulacji MUZEUM nad Wisłą
Wybrzeże Kościuszkowskie 22 (Skwer Kpt. S. Skibniewskiego "Cubryny"), Warszawa
15:00 Oprowadzanie Oprowadzanie po wystawie „Czym jest Oświecenie?”Popołudnie w Muzeum MUZEUM nad Wisłą
Wybrzeże Kościuszkowskie 22 (Skwer Kpt. S. Skibniewskiego "Cubryny"), Warszawa
18:00 Oprowadzanie Oprowadzanie w języku rosyjskim po wystawie „Czym jest Oświecenie?”Тур на русском языке по выставке „Что такое Просвeщение?” MUZEUM nad Wisłą
Wybrzeże Kościuszkowskie 22 (Skwer Kpt. S. Skibniewskiego "Cubryny"), Warszawa
Finisaż Małe i duże iluminacje w Muzeum nad WisłąFinisaż wystawy „Czym jest Oświecenie?” MUZEUM nad Wisłą
Wybrzeże Kościuszkowskie 22 (Skwer Kpt. S. Skibniewskiego "Cubryny"), Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie w języku angielskim po wystawie „Czym jest Oświecenie?” MUZEUM nad Wisłą
Wybrzeże Kościuszkowskie 22 (Skwer Kpt. S. Skibniewskiego "Cubryny"), Warszawa
16:00 Oprowadzania Zbigniew Liberaoprowadza po wystawie „Czym jest Oświecenie?” MUZEUM nad Wisłą
Wybrzeże Kościuszkowskie 22 (Skwer Kpt. S. Skibniewskiego "Cubryny"), Warszawa
14:00 Oprowadzanie Oprowadzanie po wystawie „Czym jest Oświecenie?” MUZEUM nad Wisłą
Wybrzeże Kościuszkowskie 22 (Skwer Kpt. S. Skibniewskiego "Cubryny"), Warszawa
16:00 Oprowadzanie Oprowadzanie kuratorskie po wystawie „Czym jest Oświecenie?” MUZEUM nad Wisłą
Wybrzeże Kościuszkowskie 22 (Skwer Kpt. S. Skibniewskiego "Cubryny"), Warszawa
18:00 Performans Performans Mikołaja Sobczaka w przestrzeni wystawy „Czym jest Oświecenie?”Seksualność Oświecenia MUZEUM nad Wisłą
Wybrzeże Kościuszkowskie 22 (Skwer Kpt. S. Skibniewskiego "Cubryny"), Warszawa