Od „Solidarności” do Majdanu. Perspektywa feministyczna
W swoim projekcie „Niewidzialne kobiety Solidarności” Sanja Iveković odsyła do feministycznego przekonania o wymazywaniu i marginalizacji kobiet w polskiej przestrzeni publicznej, o redukowaniu ich znaczenia oraz ignorowaniu ich udziału w ważnych wydarzeniach politycznych, kulturze i władzy.
Przekonanie to niewątpliwie ułatwia wskazanie i dokumentację symbolicznej przemocy wobec kobiet i innych marginalizowanych grup, niemniej wiąże się również z ryzykiem petryfikacji politycznej sprawczości, wtórnym wymazaniem faktycznej aktywności kobiet. Jacques Ranciere proponuje w związku z tym poszukiwanie politycznej i kulturowej aktywności proletariatu, zaś Judith Butler analizuje skuteczny opór mniejszości seksualnych.
W swoim wykładzie o „Solidarności” i Majdanie dr Ewa Majewska podejmie kwestię udziału i sprawczości kobiet oraz osób queer, wskaże na ich opór wobec wymazywania, na to, jak z postaci marginalnych stają się elementem centrum, jak kwestionują patriarchalne nierówności oraz jak grupy opresjonowane budują własne pojęcia i praktyki solidarności.
Przewodniczką Ewy Majewskiej w tej wyprawie będzie bell hooks, autorka książki „Teoria feministyczna. Od marginesu do centrum” oraz feministki socjalistyczne, które nadal badają nie tylko seksistowskie podstawy kapitalizmu, ale również strategie oporu i alternatyw. W świetle ostatnich wydarzeń na Ukrainie, ale również szerzej – w kontekście pół-peryferyjnych rewolucji ostatnich 30 lat – dr Ewa Majewska zastanowi się nad rewolucjami poza centrum oraz nad podziałem płciowym i różnicą płci, jaka się w nich uobecnia.
Perspektywa ta będzie sposobem zbliżenia się do problematyki tzw. gender wars, które są tej historii nieprzyjemnym, lecz na szczęście krótkim epizodem, ale również o szanse i możliwości społecznej zmiany oraz renegocjacji kontraktu płci.
Ewa Majewska - filozofka feministyczna i aktywistka. Wykładowczyni Gender Studies na Uniwersytecie Warszawskim, Senior Fellow w Institut für die Wissenschaften vom Menschen w Wiedniu. Pracowała również w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Szczecińskiego oraz w Instytucie Kultury Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jest autorką książki Feminizm jako filozofia społeczna. Szkice z teorii rodziny oraz tekstów i artykułów w szeregu monografii, antologii i czasopism, takich jak „Signs. Journal of Women in Culture and Society”, „Nowa Krytyka”, „Przegląd Filozoficzno-Literacki”, „Przegląd Kulturoznawczy”, „Kultura Popularna” czy „Le Monde Diplomatique”. Współredagowała tomy Zniewolony umysł 2. Neoliberalizm i jego krytyki (z Janem Sową) oraz Futuryzm miast przemysłowych. 100 lat Wolfsburga i Nowej Huty (z Kubą Szrederem i Martinem Kaltwasserem). Przełożyła na język polski Teorię feministyczną. Od marginesu do centrum bell hooks oraz esej Czy podporządkowani inni mogą przemówić? Gayatri Spivak.
