Montaże tożsamości
wykład Adama Lipszyca

  • Montaże tożsamości

    Marek Włodarski, "Demonstracja obrazów" (szkic), 1933. Dzięki uprzejmości LIBRA Dom Aukcyjny, Warszawa

Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zaprasza na pierwszy miniwykład w cyklu Atlas pojęć.

Twórczość i biografia Henryka Strenga/Marka Włodarskiego stanowią znakomity punkt wyjścia do rozmowy o rozmaitych aspektach przemian tożsamości w XX wieku. Wpisując się w strukturę wystawy, której towarzyszy mój wykład, chciałbym przyjrzeć się dwóm wymiarom tej kwestii: procesom hybrydyzacji, jakim podlegała tożsamość europejskich Żydów, dodatkowo a katastrofalnie skomplikowanym w wyniku Zagłady, oraz dekonstrukcyjnej grze między modernistycznym projektem uniwersalnego człowieczeństwa a podmiotowością uwikłaną w to, co lokalne i przygodne. W migracji między tymi dwoma zasadniczymi kompleksami problemów powinno dopomóc pojęcie montażu, tak ważne dla praktyki artystycznej Strenga czy jego przyjaciółki Debory Vogel, które – zwłaszcza w ujęciu zaproponowanym przez Waltera Benjamina – pozwala lepiej zrozumieć napięcie między ideą podmiotowej jedności a wewnętrznym zróżnicowaniem każdego z nas, między społecznymi procesami ujarzmienia a naszą nietożsamą pojedynczością, między tym, czym przyszło nam być, a tym, czym stać się próbujemy. Kategoria montażu pozwoli też powiązać kwestię tożsamości z trzecim wymiarem wystawy, czyli kwestią rozmaitych form zaangażowania i jego wyrazu w przestrzni działań artystycznych.



 

Adam Lipszyc

dr hab., prof. IFiS PAN – eseista i tłumacz, pracuje w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN, uczy w Szkole Nauk Społecznych, w Collegium Civitas oraz na Uniwersytecie Muri im. Franza Kafki. Laureat nagrody Literatury na Świecie im. Andrzeja Siemka, nagrody Allianz Kulturstiftung i Nagrody Literackiej Gdynia. Zajmuje się filozoficznymi konsekwencjami psychoanalizy, filozofią literatury i dwudziestowieczną myślą żydowską. Ostatnio opublikował książki "Czerwone listy. Eseje frankistowskie o literaturze polskiej" (Kraków, 2018) i "Freud: logika doświadczenia. Spekulacje marańskie" (Warszawa, 2019).

Wystawa i inne wydarzenia towarzyszące: