Kultury energii
Transformacja energetyczna w Polsce
Transformacja energetyczna Polski na naszych oczach staje się faktem. W ciągu najbliższych dekad będziemy odchodzić od węgla. Kryzys klimatyczny oraz związane z nim przemiany technologiczne, społeczne, kulturowe i gospodarcze to wyzwania, których nie sposób dłużej unikać.
Pytania, z którymi mierzymy się dziś w kontekście transformacji energetycznej nie dotyczą już tego „czy?” lecz „jak?”, „kiedy?”, „w jakim kierunku?”.
Przejście ku nowym sposobom produkcji i konsumpcji energii nie jest jedynie technologicznym procesem, który należy po prostu zostawić ekspertom. Przeprowadzenie tej zmiany wymaga empatii, wrażliwości społecznej i kulturowej uważności, od których będzie zależało powodzenie całego procesu. Podobnie jak powojenna elektryfikacja, współczesna transformacja energetyczna niesie ze sobą zarówno niepewność, jak i nadzieję. Z jednej strony obawiamy się upadku całych regionów, utraty miejsc pracy, wysokich cen energii czy braku prądu. Z drugiej nowe, zielone technologie i potencjalne wsparcie ze strony Unii Europejskiej obiecują wizję lepszej, sprawiedliwej i bardziej zrównoważonej przyszłości.
Podczas rozmowy „Kultury energii. Transformacja energetyczna w Polsce” będziemy dyskutować o kluczowych aspektach transformacji energetycznej Polski: dowiemy się dlaczego jest ona tak istotna w kontekście kryzysu klimatycznego, na jakim etapie odchodzenia od węgla jesteśmy, jak kształtują się scenariusze na najbliższą przyszłość, jakie wyzwania stoją przed nami oraz czy mamy szansę na „sprawiedliwą transformację”.
Wspólnie z naszymi gościniami i gośćmi zastanowimy się nad kulturowymi aspektami procesu transformacji: jak, wraz ze zmianą sposobów pozyskiwania i dystrybuowania energii, przekształcać także związane z węglem style życia? Jakie wyobrażenia na temat polityki, społeczeństwa, gospodarki, państwa, samorządności i naszej wspólnej przyszłości zawarte są w różnych modelach produkcji energii? Jaki świat komponujemy budując elektrownie atomowe, a jaki stawiając na popularyzację opartych o odnawialne źródła energii spółdzielni energetycznych?
Wreszcie, zadamy sobie pytanie o rolę sztuki w procesie transformacji energetycznej. Co mogą wnieść do niego artystki i artyści? Czy twórcze narzędzia i artystyczna wyobraźnia mogą pomóc nam poradzić sobie z niepokojem, zaakceptować zmiany i wytworzyć wizję życia opartego o nowe formy produkcji i dystrybucji energii?
Wydarzenie organizowane przez Departament Obecności jest częścią programu publicznego towarzyszącego wystawie Agnieszki Polskiej „Plan tysiącletni”.
Partner wydarzenia: Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej.
Nina Józefina Bąk
liderka Klubu spółdzielczego w CoopTech Hub. Propagatorka ruchu spółdzielczego, inicjatorka, współzałożycielka i członkini zarządu Kooperatywy Spożywczej “Dobrze” w latach 2013–2020. Inicjowała m.in. powstanie sieci suwerenności żywnościowej Nyeleni Polska (2017), Koalicji Żywa Ziemia (2018). Prowadziła warsztaty m.in. z obszarów ekonomii społecznej, ekofeminizmu i ekonomii dóbr wspólnych. Jest certyfikowanym coachem i autorką tekstów w hip-hopowym zespole KOMPOST.
Aleksandra Jach
pracuje jako kuratorka, coachini, facylitatorka. Pisze i opowiada historie o kryzysie klimatycznym. W zeszłym roku zrealizowała dokument sieciowy o transformacji energetycznej („Zakopane słońce”, Biennale Warszawa). Członkini Muzeów dla klimatu i Kultury dla klimatu.
Miłka Stępień
doktor nauk humanistycznych, działaczka społeczna i polityczna na rzecz sprawiedliwej transformacji regionów powęglowych, ochrony środowiska i klimatu, jawności i transparentności życia publicznego oraz partycypacji obywatelskiej; prezeska Stowarzyszenia Akcja Konin, współprzewodnicząca Panelu Koncyliacyjnego Europejskiej Partii Zielonych. Naukowo: afrykanistka, anglistka, literaturoznawczyni i kulturoznawczyni; zawodowo: tłumaczka i redaktorka tekstów naukowych.
Piotr Trzaskowski
działacz i innowator społeczny. Pomysłodawca i były dyrektor Akcji Demokracji. Ochroną klimatu i transformacją energetyczną zajmował się w sieci organizacji pozarządowych CEE Bankwatch Network, Europejskiej Fundacji Klimatycznej oraz Fundacji Heinricha Bölla, a także w ruchu społecznym Obóz dla Klimatu.