„Kuba: afrykańska Odyseja”
Projekcja filmu Jihan El-Tahri

  • „Kuba: afrykańska Odyseja”

    Jihan El Tahri, "Kuba, Afrykańska Odyseja", 2007. Dzięki uprzejmości artystki

„Kuba: afrykańska Odyseja” to dokument Jihan El-Tahri pokazujący jak komunistyczna Kuba pod rządami Fidela Castro wspierała ruchy narodowowyzwoleńcze w Afryce. Film obrazuje zaangażowanie Kuby w walkę o niepodległość Afryki, które okazało się kluczowe dla procesu dekolonizacji i położyło kres kolonialnej dominacji.

W czasie zimnej wojny, kontynent afrykański stał się swoistym poligonem bitewnym dla sprzecznych interesów wielkich mocarstw. Stany Zjednoczone starały się utrzymać kontrolę nad niezwykle cennymi bogactwami naturalnymi kontynentu, podczas gdy Związek Radziecki widział w Afryce możliwe rozszerzenie dla idei komunizmu. W tym samym czasie Europa Zachodnia zaczyna tracić swoją kolonialną kontrolę nad kontynentem, a kraje takie jak Gwinea-Bissau (na czele którego stanął Amilcar Cabral), Angola (pod przywództwem Agostinho Neto António) i Demokratyczna Republika Konga (kierowana przez Patrice Lumumbę) na fali rosnącego nacjonalizmu ogłaszają autonomię i gotowe są bronić swojej nowo zdobytej niepodległości pod sztandarami internacjonalizmu, prosząc o wsparcie w obronie własnych interesów komunistyczną Kubę.

Na podstawie materiałów archiwalnych i wnikliwe prowadzonych wywiadów Jihan El-Tahri opowiada historię tego nie do końca zbadanego fragmentu międzynarodowych stosunków Afryki i Kuby, zaczynając od nieudanego zaangażowanie oddziałów Che Guevary w Kongu, kończąc na wygranej bitwie pod Cuito Cuanavale w Angoli. Film jest również pochwałą powojennego internacjonalizmu, określanego mianem solidarności słabych, który jako strategia zwalczania wszelkiego typu kolonializmów okazał się niezwykle skuteczny.   

Jihan El-Tahri jest pisarką i reżyserką filmów dokumentalnych. Zaczynała jako dziennikarka, w latach 1984-1990 zajmowała się wydarzeniami politycznymi na Bliskim Wschodzie jako korespondentka i researcherka telewizyjna. Od 1990 roku reżyseruje i produkuje filmy dokumentalne dla telewizji francuskiej, BBC, PBS i innych międzynarodowych stacji: jest autorką kilkunastu filmów, w tym nominowanego do nagrody Emmy obrazu "Królewski Dom Saudów" (The House of Saud), poświęconego relacjom między Arabią Saudyjską i USA, widzianym przez pryzmat sylwetek saudyjskich monarchów. W filmie "Cena pomocy" (The Price of Aid), uhonorowany nagrodą European Media w 2004 roku, El-Tahri sprawdzała, kto tak naprawdę korzysta na działaniu międzynarodowego systemu pomocy żywnościowej. Nagrodzony wielokrotnie film "Kuba, afrykańska odyseja" (Cuba: An African Odyssey) opowiada nieznaną historię kubańskiego wsparcia dla przewrotów w Afryce. Najnowszy dokumentalny obraz reżyserki, "Za tęczą" (Behind the Rainbow), poświęcony przemianom w Afryce Południowej, miał premierę w 2009 roku i zdobył wiele nagród.

Obecnie El Tahri kończy pracę nad trzygodzinnym dokumentem zatytułowanym roboczo "Nowi faraonowie" (Egypt’s Modern Pharaohs). Jest także autorką książek "The 9 Lives of Yasser Arafat" oraz "Israel and the Arabs: the 50 Years War" opublikowanych przez wydawnictwo Penguin. Jihan El-Tahri angażuje się w działalność stowarzyszeń i instytucji zajmujących się kinem afrykańskim. Pełniła funkcję skarbnika Afrykańskiej Gildii Reżyserów Filmowych w Diasporze, sekretarza regionalnego Federacji Kina Panafrykańskiego (FEPACI) oraz doradcy programu Africa First prowadzonego przez Focus Features. Obecnie jest mentorką w Documentary Campus.