Feministyczny potencjał twórczości Miriam Cahn
Oprowadzanie filozoficzne po wystawie
fot. Kuba Mozolewski
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zaprasza na drugie spotkanie w ramach cyklu oprowadzań filozoficznych po wystawie „MIRIAM CAHN: JA, ISTOTA LUDZKA”.
Wystawa „MIRIAM CAHN: JA, ISTOTA LUDZKA” skłania do zadania wielu filozoficznych pytań. Już sam tytuł nawiązuje do kwestii, która tkwi u źródeł myślenia filozoficznego. Co to znaczy być człowiekiem? Co to znaczy być kobietą czy artystką? Czy mam ciało, a może raczej jestem ciałem? Czy moja seksualność, popędy i emocjonalność mają wpływ na to, kim jestem? W pierwszym momencie intensywna kolorystyka obrazów Miriam Cahn przyciąga nasze spojrzenie, dopiero po chwili przychodzi refleksja nad treścią jej dzieł, prowokując do zadania powyższych pytań.
Oprowadzania filozoficzne stanowią okazję do pogłębionej refleksji nad sensem dzieł prezentowanych przy okazji wystawy „MIRIAM CAHN: JA, ISTOTA LUDZKA”. Sztuka szwajcarskiej artystki posiada feministyczny potencjał, który wyraża się w krytyce podziału sfery społecznej czy kulturowej na to, co męskie i kobiece. Miriam Cahn prezentuje bezkompromisową postawę sprzeciwu wobec wszelkich przejawów nierówności (szczególnie tym związanym z płcią) oraz wobec przemocy, która dotyczy każdej istoty - zarówno w aspekcie czynnym jak i biernym. Twórczość artystki skupia się na takich kwestiach, jak cielesność, seksualność, tożsamość i różnice płciowe.
Taka tematyka prac zbiega się z problematyką poruszaną przez filozofię feministyczną. Oprowadzenie będzie okazją do rozmowy na temat feministycznej filozofii w jej różnych odsłonach, postaramy się, aby dzieła malarskie prezentowane na wystawie ukazały tkwiące w nich idee i postulaty myślenia z perspektywy feministycznej.
Nadejście filozofii feministycznej w XX wieku spowodowało zadanie pytań o kobiecy punkt widzenia i doświadczenie świata, o wpływ ciała (jego płci) na poznanie, o opresję i dominację androcentryzmu. Natomiast pod wpływem psychoanalizy upada mit o całkowitej przejrzystości podmiotu – okazało się, że skrywa on ogromne pokłady nieświadomości, które dochodzą do głosu w sytuacjach afektywnych. W twórczości Miriam Cahn niezwykłe jest to, że zawiera ona wszystkie wątki poruszone powyżej, a jej malarstwo ma ogromy potencjał filozoficzny, który postaramy się odkryć przy okazji cyklu oprowadzań filozoficznych.
Głównym celem oprowadzania będzie zapoznanie gości z aktualną wystawą, który zostanie zrealizowany w horyzoncie filozoficznym. Spotkania w ramach cyklu oprowadzań filozoficznych mają być okazją do poszukiwania tego, co wspólne dla sztuki i filozofii, dzieła mają prowokować do zadawania filozoficznych pytań, a teoretyczne myśli mają zostać ukonkretnione dzięki poszczególnym dziełom sztuki.
Między sztuką a filozofią nie ma ostrej granicy, dziedziny te przenikają się, obie pomagają nam lepiej rozumieć świat, innych i nas samych. Zarówno sztuka jak i filozofia zadają nam pytania, prowokując do poszukiwania odpowiedzi, jednak różnica leży w medium – sztuka posługuje się wizualnością i doświadczeniem, natomiast filozofia jest sferą pojęć i dyskursywnego języka.
Wysiłek filozofowania trafnie wyraża metafora drogi, podejmowanie myślenia jest nieprzewidywalne, czasami pewne ścieżki prowadzą nas do pięknych widoków, a czasami pewne drogi okazują się ślepe. Żywiołem filozofii jest rozmowa, dlatego postaramy się uniknąć formy wykładu, a skupimy się na dialogowaniu. Zapraszamy do wspólnej podróży, której kierunek będzie zależał również od Państwa!
Adrian Krupa, filozof zafascynowany światem sztuki współczesnej, który szuka związków między sztuką a filozofią w celu lepszego rozumienia świata i nas samych. Adrian pracuje jako przewodnik i opiekun publiczności w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie oraz jest doktorantem w zakresie filozofii na Uniwersytecie Warszawskim. Jego zainteresowania badawcze dotyczą fenomenologii, filozofii hermeneutycznej i estetyki.
Bernard Wnuk, student MISH UW. Interesuje się sztuką polską po 1945, performance i XX w. francuską filozofią.