Brudny realizm. Sztuka wideo lat 80. XX wieku
Filmoteka Muzeum

Filmoteka Muzeum zaprasza na kolejne spotkanie z serii poświęconej historii polskich filmów artystycznych. Jarosław Lubiak opowie o latach 80. XX wieku, których pluralistyczny krajobraz stworzyły działania znanych już wcześniej twórców oraz głosy nowego pokolenia, a kluczowym doświadczeniem społeczno-politycznym był stan wojenny.

Aktywność artystyczna lat 80. XX wieku była silniej niż w innych okresach zdeterminowana przez polityczny i społeczny konflikt, który wybuchł na początku dekady. Został on stłumiony przemocą w czasie stanu wojennego, ale ciągle tlił się aż do końca lat 80. Sztuka wideo nie stanowi wyjątku ― jej prezentację otworzy krótkie wprowadzenie do realiów oraz reakcję artystów na nadużycie przemocy przez władze. Z opresją polityczną łączył się głęboki kryzys ekonomiczny ― z oporu wobec tej sytuacji zrodziła się kontrkultura, która w niezależnej kreatywności znalazła sposób afirmacji życia. W swoich najbardziej radykalnych przejawach kontestowała cały układ polityczny określony przez konflikt komunistycznej władzy i solidarnościowo-kościelnej opozycji. Najsilniej manifestowało się to w muzyce, ale wdzierało się też do sztuki, na której licznie wówczas tworzone grupy artystyczne podkreślały swój kontrkulturowy charakter. Wykład prezentować będzie życie wspólnot artystycznych pochwycone przez ich uczestników oraz rejestracje obyczajowych i egzystencjalnych transgresji jakie się w nich dokonywały. Kluczowe dla całej sztuki tej dekady ― z jej realizmem, który można określić mianem brudnego ― jest pytanie o wolność.

Jarosław Lubiak omówi konteksty i środowiska, w których w latach 80. powstawały istotne filmy polskich artystów, takich jak członkowie grupy Łódź Kaliska, Witold Krymarys, Zbigniew Libera, Józef Robakowski, Janusz Szczerek, Jerzy Truszkowski, Teresa Tyszkiewicz.