Performans

Opis pochodzi ze strony Filmoteki Muzeum

Performance Niezatapialność odbył się latem 2015 roku podczas V Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Efemerycznej "Konteksty" w Sokołowsku. Artystka, przytaczając z pozoru błahą historię dotyczącą pewnego artykułu naukowego, mierzy się z tematem wody - motywem przewodnim festiwalu. Zaczyna od zwierzenia się z artystycznej niemocy związanej z przygotowaniem tego właśnie wystąpienia. Przywołanie dialogu między nią a jej mężem, “profesorem nauk o ziemi”, to pretekst do podzielenia się refleksjami na temat własnej praktyki artystycznej, a także sytuacji artysty w świecie sztuki w ogóle. “Muszę opisać, co będę robić, ale nie wiem co będę robić, więc nie mogę zrobić tego wcześniej.” - wyznaje performerka, podkreślając nieadekwatność ustalonych wymogów do charakteru jej twórczości.

Zarzycka odsłania kulisy działań artysty, który musi sprostać oczekiwaniom organizatorów festiwalu i często działać pod presją stworzenia kolejnego, lepszego od poprzednich dzieła. Niemoc, porażka, wątpliwość, poczucie braku sensu - wspólne niemalże dla wszystkich doświadczenia pozwalają uczestnikom utożsamić się z opowiadanymi historiami. Osobiste wyznania znoszą dystans między artystką i słuchaczami. Również nieformalny i przepełniony humorem język jej wypowiedzi kreuje intymną atmosferę towarzyskiego spotkania. Łukasz Musielak w relacji z Sokołowska wyróżnił “Niezatapialność” jako jedną z najlepszych prac. “Trzeźwo zachowała się Ewa Zarzycka, która sproblematyzowała samą zasadność performansu w festiwalowym kontekście i zamiast klasycznie rozumianego działania zrobiła autoreferencyjny kabaretowy monolog.” - pisał.

Schemat wystąpień opierających się na przemawianiu artystka wypracowała w latach 80. Czasami pozornie błahe i wywołujące uśmiech historie są w istocie rozważaniami nad sensem tworzenia. Przywoływanie rozmów z mężem czy znajomymi przewija się w opowiadaniach Zarzyckiej, jednakże rady udzielane przez osoby z najbliższego otoczenia zwykle są bezużyteczne i jedynie podkreślają beznadziejność sytuacji. Większość performance’ów Ewy Zarzyckiej opiera się na podobnej formule, można do nich zaliczyć między innymi Bez tytułu z Drohobycza (2014) oraz Utrzymanie pozycji artystycznej z 1989 roku, zaprezentowane w BWA Koszalin. Performance na język angielski tłumaczyła kuratorka festiwalu “Konteksty”, Małgorzata Sady.

                                                                                                                               (ND)