Performans

Opis pochodzi ze strony Filmoteki Muzeum

Konstruowanie rzeczywistości – jako zasadę funkcjonowania ludzkiego poznania oraz wzajemną zależność komunikujących się jednostek – Kwiek rozpatrywał w ujęciu cybernetycznym. Artysta pisał: „Cybernetyczny model mówi: to, co i jak poznajemy, jest wynikiem aktualnego sposobu dzielenia rzeczywistości. To jedno z centralnych pojęć cybernetyki, nauki, która dzieli rzeczywistość na systemy i podsystemy oraz bada związki między nimi. Kreacja wartości odbywa się też w ten sposób”.

Cybernetyczna „teoria charakteru” stanowiła kontekst dla eksperymentów poznawczych Kwieka związanych z instalacjami wideo. Była punktem wyjścia pozwalającym na utożsamienie funkcjonowania struktury własnego poznania (umysłu) ze strukturą funkcjonowania maszyny. Kwiek pisał o technice wideo: „Mamy już zatem narzędzie, które działa podobnie jak nasza wyobraźnia, jak umysł, który przegląda percypowane, zapamiętane lub właśnie wytwarzane obrazy. Odkrywanie kolejnych przybliżeń, zależności, analogii i przeciwieństw pomiędzy działaniem umysłu i działaniem środków mechanicznej rejestracji, odtwarzania i transmisji jest z jednej strony poznawaniem struktury tych środków, a z drugiej strony analogicznych struktur własnego umysłu”. Kontynuując swój wywód dotyczący instalacji wideo „o obwodzie zamkniętym”, Kwiek mówił: „To, co mnie zafascynowało w telewizji, to jednoczesność obserwacji skutku z działającą przyczyną. Czyli można było tworzyć sytuacje modelowe, w których był natychmiastowy efekt działania, które można było obserwować i czynić z faktu obserwacji następny obiekt poznania, na którym się operuje. „Rzeczywistość studia telewizyjnego” z kamerami była kawałkiem mózgu człowieka, który ma takie cechy jak percepcja, struktura poznawcza, pewne możliwości operacji na przedmiocie, na tym, na co patrzy, i pewne możliwości operacji na przedmiocie myślowych penetracji, czyli na samym zapisie. I kiedy dołoży się do tego strukturę żywego intelektu, który wchodzi w ten układ, w taki model rzeczywistości, jaką tworzy telewizja, to tworzy się podwójna możliwość penetracji rzeczywistości – mianowicie człowiek jest jednocześnie w rzeczywistości, która jest modelem, ale jednocześnie ten model jest rzeczywistością dla tego człowieka. [...] Modele [...] dawały możliwość obserwacji tego, co jest poza horyzontem codzienności, co jest na krańcach poznania”.

Opis za: Ł. Ronduda, Sztuka polska lat 70. Awangarda, Warszawa 2009.