Filmoteka Muzeum

Janusz Szczerek swoje realizacje filmowe i wideo traktował jako testy, elementy eksperymentów (usytuowanych zdaniem artysty na przecięciu sztuki i nauki), w ramach których poddawał świadomej uwadze procesy perceptualnego rozwiązywania problemu, które stawia przed widzem odbiór filmu. Przekonanie, że percepcją wzrokową kierują zasady rozwiązywania problemów sprawiło, że niemal wszystkie filmy Szczerka z tego okresu przeobrażają się w grę w zgadywanie.

Stawiają one przed widzem zadanie zidentyfikowania (zazwyczaj "gotowego") obrazu filmowego lub fotograficznego, którego odbiór jest utrudniony (poprzez wprowadzenie w jego strukturę różnego rodzaju zakłóceń) i kończą się dopiero wtedy, gdy wszystkie małe zagadki percepcyjne zostaną rozwiązane.

Przykładem tego typu realizacji może być Analiza z 1979 roku, podczas której Szczerek wodził kamerą wideo po fotografii, ukazując poszczególne jej fragmenty w dużym zbliżeniu. Zadaniem publiczności obserwującej na monitorze efekt działania Szczerka było zgadywanie (na głos), co znajduje się na przedstawionej fotografii. Tezy i propozycje zgadującej publiczności były nagrywane przez artystę, by po skończonym zadaniu stać się ścieżką dźwiękową filmu Analiza (którego warstwę wizualną stanowiło wodzenie kamerą po zdjęciu).

Działanie Szczerka (i film) kończy się, gdy publiczność ostatecznie odgadnie, co znajduje się na zdjęciu.

Opis za: Ł. Ronduda, Strategie subwersywne w sztukach medialnych, Kraków 2006.
 

(ŁR)