Filmoteka Muzeum

„Całe nasze ciało bezwarunkowo może być wprawione przez ducha w dowolny ruch”. Istnieje zatem nadzieja, że kiedyś nadejdzie czas, w którym wyłącznie od naszych sił duchowych, a zwłaszcza od mocy naszej wyobraźni, zależeć będzie „utworzenie sobie takiego ciała, jakiego chcemy” – marzył Novalis w 1798 roku.

To na wskroś romantyczne, a zarazem źródłowo nowoczesne marzenie do dziś dnia się nie spełniło. Mimo to - lub właśnie dlatego – nadal pobudza nowoczesną fantazję do kreowania kolejnych obrazów przekształcającej się cielesności.

Tomasz Kozak w swoim eseju filmowym analizuje fantazmat ciała wytwarzanego przez wyobraźnię. Artysta „przepisuje” przy tym filmy Davida Cronenberga; najwybitniejszego współczesnego reżysera badającego istotę biotechnologicznych, libidinalnych oraz duchowych transformacji, jakim ulega późno-nowoczesna cielesność.

Flash of the New Flesh 1 to projekt wideo zogniskowany wokół hermeneutycznego postulatu odsłaniania zasłony. „Zajrzyj za zasłonę ciała! Nurkuj w odmętach plazmy!” – wzywa Seth Brundle, główny bohater Muchy (The Fly, 1986), jednego z najbardziej kasowych, a zarazem najmniej docenionych filmów autora eXistenZ.

Co kryje się za cielesną zasłoną? Przestrzeń, w której człowiek nowoczesny ma szansę odnowić kontakt ze swoim pierwotnym Ja. Odzyskanie tego kontaktu okazuje się możliwe dzięki koncepcji „bezmyślnej i pięknej orgii”, sformułowanej przez doktora Hobbesa; demonicznego demiurga wywołującego ekstatyczne „dreszcze” w filmie Shivers (1975). W Cronenebergiańskich Dreszczach archaiczne ego wypowiada się w „Języku Satyra”. Ów język to dyskurs ekstazy teleportującej protagonistów poza granice nowoczesności - do królestwa archetypów – tam, gdzie w orszaku Satyrów, Sylenów i Nimf tańczy Hermes; falliczny bóg upojenia, będący jednocześnie bogiem trzeźwej interpretacji.

„Pij do dna albo nie kosztuj ze zdroju plazmy!” – woła Seth Brundle. Czy można zanurzyć się w otchłani mitologicznych figur, zejść na samo dno i wydobyć stamtąd hermeneutyczny skarb, nie tracąc przytomności? Tomasz Kozak próbuje odpowiedzieć na to pytanie, posługując się opracowaną przez siebie techniką „hermeneutycznego skanowania”. Owo „skanowanie” to procedura tyleż analityczna, co poetycka. Jej rezultatem powinno być nie tylko naukowe prześwietlenie, lecz także artystyczne przekształcenie krytykowanej materii.

Projekcję filmu Flash of the New Flesh 1 należy traktować jak ekwiwalent publikacji wstępnych badań empirycznych przeprowadzonych w ramach tzw. Krytyki Fantazmatycznej. Narzędzia interpretacyjne skonstruowane w pismach teoretycznych artysty, zostały w tym przypadku przetestowane praktycznie podczas analizy filmów Cronenberga. Analizę tę wykonano, by sprawdzić, do jakiego stopnia Krytyka Fantazmatyczna jest w stanie inkorporować i redefiniować takie pojęcia, jak ZoeBios, a także na ile kategorie Kontr-Sztuki, Obrazowości Dyskursywnej, Kreatywnego Kryzysu oraz Trzeźwej Ekstazy są użyteczne w transgresyjnej praktyce interpretacyjnej.

Flash of the New Flesh 1 to pierwsza część pełnometrażowego cyklu epickich esejów kinematograficznych. W kolejnych częściach planowanej epopei Tomasz Kozak podejmie próbę zarysowania Teorii Zapisu Znalezionego (będzie to nowa teoria filmu found footage). Ponadto zaprezentuje wyniki skanowania dynamiki wzniosłości, patosu oraz ironii ożywiającej „Nowe Ciało”, które David Cronenberg ukazał w filmach Videodrome (1982), The Brood (1979), Rabid (1976), Crimes of the Future (1970) i Stereo (1969).

W kontekście dotychczasowych działań Kozaka film Flash of the New Flesh 1 można uznać za kolejną próbę wykreowania hybrydalnego gatunku artystycznego. Gatunek ten, określony przez artystę jako Epicki Esej Emancypacyjny (3E), łączy teksty, obrazy i dźwięki wymontowane z Zapisów Znalezionych (found footage).

3E jest formą eseistyczną, ponieważ bazuje w przeważającej mierze na cytatach i analizuje poszczególne rodzaje figur dyskursywnych w odniesieniu do ich ogólnych, interdyscyplinarnych kontekstów. Jest to również forma epicka, ponieważ w jej obrębie pojedyncza figura dyskursu (topos, motyw, metafora, etc.) zostaje przekształcona w „bohatera”, natomiast ogólny kontekst gatunkowy staje się „mitologicznym” horyzontem, na tle którego „bohater” przeżywa „przygody”. W takim układzie całość opowieści (wykładu splecionego z przebiegiem akcji) tworzy narracyjno-analityczny „fresk” obrazujący dialektyczne przemiany epoki (późnej nowoczesności). Wreszcie, 3E jest gatunkiem emancypacyjnym, albowiem jego główne zadanie można określić jako próbę ustanowienia warunków możliwości dla wyzwolenia analizowanych figur ze skostniałych struktur interpretacyjnych kontrolowanych przez Ducha Decorum.
 

(Opis dzięki uprzejmości lokalu_30)

Rok powstania: 2011
Czas trwania: 63'42''
Język: angielski (polskie napisy)
Oryginalne media: HD video

© Tomasz Kozak. Dzięki uprzejmości lokalu_30

Data nabycia: 14.10.2011
Sposób nabycia: depozyt
Forma własności: depozyt