Filmoteka Muzeum

Zapis performance Jerzego Beresia, który odbył się 15 października 1989 roku w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku.

W swojej akcji Bereś poddał refleksji własną twórczość, kwestię przekraczania ograniczeń formy i płynności granic w sztuce. Nagość artysty nie ma charakteru erotycznego. Spełnia ona funkcję semantyczną, jest manifestacją szczerości i ufności. Ciało traktowane jest w sposób pierwotny i naturalny, jak drewno, czy ogień, z których Bereś korzysta w swoich dziełach. Podmiot- artysta, świadomie sprowadza się do roli przedmiotu. Poprzez pozorne zaprzeczenie własnej wolności oraz zrzeczenie się własnej podmiotowości, podmiot zyskuje poczucie wolności oraz możliwość decydowania o sobie. Artysta w swoich manifestach reprodukuje wciąż tą samą sytuację, czyniąc ze swoich akcji karkołomne seanse przepracowywania traumy zniewolenia. Uparcie wchodząc w rolę niewolnika w pewnym sensie się uwalnia. Bezustanne powracanie do punktu wyjścia nie daje rozwiązania, lecz nie efekt jest kluczowy, a sam proces, w którym dokonuje się „uwolnienie”.
Tytuł akcji odnosi się do rozważań Beresia na temat idei wstydu. Ten sam wstyd, który zaświadcza o utracie podmiotowości, wyznacza według artysty jego człowieczeństwo.

Opis za: Natalia Kaliś, Cudowna świadomość porażki. O „Wstydzie” Jerzego Beresia, „Konteksty” 2010, nr 4, ss. 136–139.

(KF)