Rainbow in the Dark
Wystawa w SALT Galata w Stambule

Wystawa „Rainbow in the Dark” (Tęcza w ciemnościach) jest głównym punktem tegorocznej współpracy Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie z SALT w Stambule.

Wystawa odbywa się w zabytkowym XIX-wiecznym budynku byłego Cesarskiego Banku Osmańskiego w dzielnicy Karaköy. Turecki projekt jest kontynuacją badań Muzeum nad konserwatywną kulturą wizualną ("Nowa sztuka narodowa. Realizm narodowy w Polsce w XXI wieku", 2010) oraz problematyki nowych ruchów religijnych, mesjanizmu i „narodów wybranych”, eksplorowanych przez kuratorów wystawy wraz z izraelską artystką Yael Bartaną przy pracy nad wystawą w Pawilonie Polonia na 54. Biennale Sztuki w Wenecji.

Poszukując pierwiastka duchowego oraz nieracjonalnych doświadczeń w polu sztuki współczesnej, kuratorzy „Rainbow in the Dark” odwołują się do perspektywy post-sekularnej w filozofii, wykraczającej poza ramy nowoczesnych, pooświeceniowych narracji. Fundamentem wystawy są wybrane z kolekcji muzeum prace: „Czarny papież i czarna owca” Mirosława Bałki, „Crucifix For Two” Jonathana Horowitza „Cabaret Crusades: The Path to Cairo” Waela Shawky’ego, „Mother Tongues and Father Throats” grupy Slavs and Tatar oraz fotografie z archiwum Teresy Murak.

Na wystawie zgromadzono prace artystów odnoszących się do kwestii wiary, rytuału czy też wzrostu znaczenia nowych ruchów religijnych. Jako punkt wyjścia obrano historię współpracy twórców awangardowych i duchowieństwa katolickiego w czasach stanu wojennego w Polsce, manifestującej się w postaci tzw. wystaw przykościelnych.

Twórcy zaproszeni do udziału w wystawie deklarują się jako osoby głęboko wierzące, używające artystycznych narzędzi do zintensyfikowania doświadczenia duchowego (Paweł Kwiek) bądź też jako świeccy sceptycy, za pomocą sztuki „testujący” siłę religijnego obrzędu (Köken Ergun) lub „wymuszający” cud (Artur Żmijewski). Istotnym wątkiem podejmowanym na wystawie jest instytucjonalny wymiar sztuki współczesnej, specyficznego ruchu quasi-religijnego, opartego na kulcie własnych „świętych" i „relikwii” (Walid Raad), obrzędowości (Fatma Bucak) oraz poszukiwaniu nieracjonalnych doświadczeń (Zbigniew Warpechowski). Częścią wystawy są pokazy filmowe oraz nowa odsłona „Kongresu rysowników” Pawła Althamera w SALT Beyoğlu przy Istiklal Caddesi, dotycząca ograniczeń reprezentacji tego co duchowe i nieracjonalne w sztuce oraz sposobów na przedstawienie napięcia pomiędzy tym co świeckie i religijne we współczesnej Turcji.

Artyści: Kader Attia, Fayçal Baghriche, Mirosław Bałka, Fatma Bucak, Köken Ergun, Nilbar, Güreş, Jonathan Horowitz, Gülsün Karamustafa, Paweł Kwiek, Virgínia de Medeiros, Mujeres Públicas, Teresa Murak, Walid Raad, Zofia Rydet, Wael Shawky, Slavs & Tatars, Zbigniew Warpechowski, Artur Żmijewski

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej. Wydarzenie realizowane w ramach programu kulturalnego obchodów 600-lecia polsko-tureckich stosunków dyplomatycznych w 2014 roku.

Dokumentacja fotograficzna: