Letni program wydarzeń
Wokół wystaw „After Year Zero” i „Gdyby dwa morza miały się spotkac”
Muzeum Sztuki Nowoczesnej zaprasza na letni cykl dyskusji towarzyszących aktualnym wystawom: „After Year Zero” oraz „Gdyby dwa morza miały się spotkać”.
W połowie XX wieku proces dekolonizacji niósł nadzieję na emancypację – formuła „trzeciej drogi” poza radzieckim komunizmem i zachodnim kapitalizmem inspirowała modernizujące się i poszukujące własnego głosu społeczeństwa Afryki i Azji, ale także rozczarowaną eksperymentem politycznym ZSRR lewicę Zachodu. Arabska Wiosna kilkadziesiąt lat później również dawała przykład ruchom emancypacyjnym – zwłaszcza licznym ruchom Occupy.
W zachodniej debacie publicznej z czasem przeważyły jednak samozadowolenie pomieszane z trwożnym sceptycyzmem. Dla części komentatorów rewolty na południowym brzegu Morza Śródziemnego świadczyć miały o wyższości zachodniego modelu liberalnej demokracji, za który rzekomo byli gotowi umierać zbuntowani przeciw dyktaturom obywatele krajów arabskich od Tunezji po Syrię. Sceptycy przestrzegali, że obalenie autorytarnych reżimów – często obciążonych współpracą z Zachodem – wywoła polityczny chaos i wzmocni religijny fundamentalizm, w efekcie zaś przyniesie falę niekontrolowanej imigracji na kontynent europejski.
Unia Europejska, niezdolna odpowiedzieć na te wyzwania wydaje się zamieniać w oblężoną twierdzę, zamykającą granice i własną tożsamość; nawet w liberalnych mediach panuje atmosfera „starcia cywilizacji”. W sferze publicznej i w potocznych stereotypach orientalne klisze powracają z niespodziewaną mocą.
Czym Państwo Islamskie to projekt cywilizacyjny z pretensjami do podboju świata? A może raczej późna konsekwencja zachodniej kolonizacji? Czy świat arabski i afrykański miał kiedykolwiek szansę na swoją „trzecią drogę” rozwoju – i jak ma się do niego współczesna „pomoc rozwojowa”? Czy zasadnicze różnice kulturowe i obyczajowe faktycznie przebiegają podług granic „wielkich religii? I wreszcie – co nasze wyobrażenia o muzułmańskich, arabskich czy afrykańskich sąsiadach Europy mówią o polskim społeczeństwie?
O tym wszystkim dyskutować będziemy na podstawie dwóch wystaw – „After Year Zero” oraz „Gdyby dwa morza miały się spotkać”. O współczesności Afryki i Bliskiego Wschodu w kontekście historii wielkich ruchów emancypacyjnych tego regionu Patrycji Sasnal oraz Michałowi Sutowskiemu opowiadać będą zaproszeni goście.
Michał Sutowski (ur. 1985) - politolog, absolwent MISH UW, członek zespołu "Krytyki Politycznej" oraz Instytutu Studiów Zaawansowanych, publicysta "Dziennika Opinii", tłumacz m. in. książek Ulricha Becka, Roberta Skidelskiego, Marci Shore, Iwana Krastewa, autor książek "Żyj i pozwól żyć" (wywiad z Agatą Bielik-Robson), "Związki przyjacielskie" (wywiad z Ludwiką Wujec) oraz "Jestem stąd" (wywiad z Agnieszką Graff).
Patrycja Sasnal - politolożka i arabistka, kierowniczka projektu "Bliski Wschód i Afryka Północna" w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych, stypendystka Fulbrighta w SAIS, Johns Hopkins University w Waszyngtonie, badaczka przy Amerykańskim Uniwersytecie w Bejrucie, wykładowczyni Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmuje się polityką Europy i USA na Bliskim Wschodzie oraz przemianami społeczno-politycznymi w świecie arabskim. Publikowała m.in. w “Al-Ahram”, “Le Monde”, “EUobserver”, “Polityce” i “Gazecie Wyborczej”.