Gdzie jest Muzeum?
Muzeum Otwarte 2011

Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zaprasza na cykl poświęcony metodologicznym i ideologicznym zmianom, jakie na przestrzeni ostatnich dekad zaszły w muzeach w Polsce i na świecie.

Będziemy mówić o tym, jak i dlaczego zmieniły się współczesne muzea oraz dlaczego w Polsce tak bardzo brakuje nowych muzeów. Zastanowimy się m.in. nad związkami muzeów z ekonomicznym rozwojem miast oraz nad polityczną i społeczną rolą muzeów. Zbadamy nowe modele edukacyjne wdrażane przez instytucje sztuki oraz nowe wizje budowania kolekcji sztuki.
Opowiemy o oddzieleniu się muzeów sztuki współczesnej od instytucji zajmujących się sztuką nowoczesną w latach 70. (co upowszechniło się w latach 90.) oraz o wypracowaniu przez nie nowych modeli współpracy z artystami i publicznością.

Dziś muzea są aktywnymi producentami prac artystów, animatorami lokalnych i międzynarodowych scen artystycznych, wpływają na multidyscyplinarny wymiar sztuki, towarzyszą debatom politycznym, kształtują rynek sztuki. Ważne dla obecnego kształtu muzeów były też narodziny pod koniec lat 60. krytyki instytucjonalnej, czyli refleksji na temat etyki działalności muzeów, a także powstanie nowych nurtów w sztuce, zmierzających do dematerializacji obiektu sztuki czy wyjścia poza pracownię i mury muzeum. Ten kierunek rozwoju muzeów był reakcją na „usztywnienie” obrazu sztuki produkowanego w takich instytucjach jak Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku. Rozróżnienie to pozwala oddzielić tradycję sztuki nowoczesnej od sztuki współczesnej. To dlatego jednym z kluczowych punktów dla narodzin współczesnych instytucji sztuki było założenie przez Marcię Tucker nowojorskiego New Museum (w 1978 roku) – zaproponowała ona model muzeum niehierarchicznego, opartego na doświadczeniach niezależnych, alternatywnych, oddolnych inicjatyw artystycznych oraz emancypacyjnych i krytycznych nurtów kulturowych powstałych po 1968 roku.

Do rozmowy zaprosiliśmy dyrektorów muzeów, którzy opowiedzą o swoich doświadczeniach tworzenia współczesnych instytucji sztuki, a także polityków i ekonomistów. Cykl inaugurujemy debatą na temat zmian instytucjonalnych, jakie zaszły w Polsce na przestrzeni ostatnich lat.