Archiwum Polskiego Performansu

Opis pochodzi ze strony Filmoteki Muzeum

„Leeeżenie trupem, czyli testowanie teorii cudu” (1990) odbyło się pod budynkiem kultowej w PRL-u łódzkiej kawiarni “Hortex” na ulicy Piotrkowskiej. Jako prawdopodobnie najpopularniejsze wtedy miejsce spotkań, tłoczne i pełne potencjalnych oraz zwykle nieświadomych uczestników happeningów, stało się mekką sztuki ulicznej w Łodzi tamtego czasu. Artyści tworzyli “pęknięcia” w pozornie uporządkowanej rzeczywistości i naginali normy społeczne. W ramach tej akcji członkowie Wspólnoty Leeeżeć po prostu wspólnie leżeli na chodniku najruchliwszej łódzkiej ulicy, przykryci białymi prześcieradłami spod których wystawały jedynie czarne, eleganckie buty.

Działanie to, choć niezwykle proste, uruchomiło całą lawinę reakcji obserwatorów. Było też w jakiejś mierze testowaniem społecznej wrażliwości. Przechodnie zostali na moment wyrwani z rutyny i zmuszeni do ustosunkowania się w jakiś sposób względem tego dziwnego wydarzenia. Wydarzenia, które przecież niosło ze sobą pierwiastek niepokoju. Niektórzy obserwatorzy sprawdzali czy artyści oddychają, próbowali ich szturchać, czy zaglądać pod płachty białego materiału. Większość z nich nie uświadamiała sobie uczestnictwa w artystycznej akcji, odwrotnie niż w galerii sztuki.

Wyjście w przestrzeń publiczną niosło za sobą pewne niebezpieczeństwa, ale pozwalało artystom na konfrontację i spotkanie z widzem na innych zasadach. Dzięki temu można było dotrzeć do szerszej publiczności, publiczności również spoza kręgu zainteresowanych sztuką współczesną. Interwencje publiczne przeprowadzali wcześniej: Ewa Partum („Legalność przestrzeni”), Krzysztof Niemczyk („Kąpiel w fontannie”), Tadeusz Kantor („List”), Akademia Ruchu („Potknięcie”), czy w podobnym czasie i kontekście Łódź Kaliska oraz Pomarańczowa Alternatywa w różnych miastach Polski.

Opis akcji z Tygodnika Leeeżeć: "Mniej więcej od wczoraj zorientowaliśmy się, że we wszystkim, co robimy, ktoś trzeci macza palce. Nie mogliśmy jednak tych palców na gorącym uczynku złapać. Zorganizowaliśmy przeto działanie (czyt. leeeżenie) - mające sprowokować brutalną, namacalną interwencję z zewnątrz - pt. Leeeżenie trupem, czyli testowanie teorii cudu. Podstawowe pytanie brzmiało: zmartwychwstaniemy, czy nie, i kiedy? Położyła się zatem wspólnota na chodniku i przykryta została prześcieradłami. Po około pół godzinie absolut pod postacią budzika poderwał ich do pozycji staaać (patrz Manifest nr 3). Albowiem jak wynika z teorii cudu im bardziej się cudowności pożąda, tym niezbędniejsze jest rozszerzenie jej granic, i to za wszelką cenę”
(źródło: Michał Gralak, Zapis działań, Tygodnik Leeeżeć nr 12/1990).

Wspólnota Leeeżeć w składzie: Andrzej Miastkowski vel Egon Fietke, Rafał Tarnowski, Michał Gralak, Paweł Pallester, Jacek Poremba

(ND)