Archiwum Polskiego Performansu

Opis pochodzi ze strony Filmoteki Muzeum

Jestem z powrotem to pierwsza praca Jana Świdzińskiego po powrocie do Polski ze Stanów Zjednoczonych wraz z rozpoczęciem się w transformacji w 1989 roku. Był to też jego powrót po dłuższej przerwie do Małej Galerii w Warszawie, z której środowiskiem był ideowo związany od wielu lat.

Praca została zrealizowana zgodnie z postulatami manifestu sztuki kontekstualnej, który Świdziński ogłosił w 1976 roku. Jednym z jego istotnych założeń było twierdzenie, że sztuka odnosi się do konkretnego „tu i teraz”, w tym przypadku do sytuacji życiowej zmiany, w której znalazł się artysta. W efekcie tematyzuje on swój powrót poprzez komentarz do fenomenów napotkanych w rzeczywistości.

Świdziński rozpoczyna od krótkiej prelekcji, za pomocą anegdoty podważa zasadność wiary w pozaziemskie raje i podkreśla znaczenie doczesności, a więc docenienie miejsca, w którym jest teraz. Następnie artysta przybija do ściany popartowy plakat, na którym spisana jest treść jego wcześniejszej wypowiedzi. Działanie typowe dla ogłoszenia manifestu zostaje tutaj wykorzystane, aby uczynić zauważalnym sprawczość gestu artysty w ramach galeryjnej przestrzeni.

Świdziński w swoich teoretycznych rozważaniach mocno podkreślał istotność kontekstu w nadawaniu znaczenia działaniom artystycznym. Ta kwestia w Jestem z powrotem zostaje podjęta za pomocą podkreślenia napięcia pomiędzy efemerycznością performansu a jego materialną dokumentacją.

Nagranie zostało wykonane przez Zygmunta Rytkę.

(MP)